Czwarty miesiąc ciąży, czyli początek drugiego trymestru

Rozpoczyna się najlepszy okres ciąży. Drugi trymestr ciąży zaczyna się od 13 tygodnia, a kończy w 26 tygodniu ciąży. Często jest względnie komfortowy dla ciężarnej kobiety, ponieważ ma ona za sobą dolegliwości pierwszego trymestru, a uciążliwości trzeciego trymestru jeszcze się nie pojawiają. O tym, jakie zmiany zachodzą w czwartym miesiącu ciąży w organizmie kobiety, opowiada Monika Wójcik, położna i ambasadorka Kampanii „Położna na medal”.

Miejsce nudności i wymiotów zajmuje wzmożony apetyt, przez co możesz odczuwać więcej energii i czuć się o wiele lepiej niż dotąd. Często występuje obrzmienie wokół kostek i stóp oraz mogą nasilać się żylaki. Twoje piersi nadal powiększają się, jednak zwykle zmniejsza się ich obrzęk i bolesność. Pod koniec tego miesiąca możesz zacząć odczuwać pierwsze ruchy dziecka, choć przyjmuje się, że przy pierwszej ciąży są to bardziej okolice 20 tygodnia. Zaokrąglenie dolnej partii brzucha może powodować, że ciąża staje się widoczna. Dlatego najpóźniej od czwartego miesiąca ciąży kobieta powinna pielęgnować codziennie skórę – peelingi, masaże, oliwka lub inne kosmetyki przeznaczone dla kobiet w ciąży zmniejszą prawdopodobieństwo pojawienia się rozstępów lub ograniczą ich wielkość.

Do codziennej rutyny przyszłej mamy powinna wejść też aktywność fizyczna – o ile w pierwszym trymestrze kobieta mogła nie mieć na nią po prostu siły, o tyle od czwartego miesiąca ciąży nie ma wymówek. Jeśli lekarz nie zalecił oszczędzającego trybu życia, ciężarna może pływać, spacerować w marszowym tempie czy chodzić na specjalne zajęcia fitness dla kobiet w ciąży. Ćwiczenia w ciąży pomagają zachować dobre samopoczucie, zapewniają dotlenienie organizmu mamy i dziecka, zapobiegają kłopotom z kręgosłupem, przeciwdziałają problemom z krążeniem, no i pomagają utrzymać w ryzach układ trawienia.

Początek III trymestru to również czas, kiedy powraca ochota na seks. Dzieje się tak dlatego, że pochwa staje się bardziej elastyczna i ukrwiona, jak w stanie ciągłego podniecenia.

A co się dzieje z Waszym maleństwem

W tym okresie następuje szybszy wzrost tułowia względem głowy dziecka. Zmienia się wygląd twarzy. Oczy, z położenia bocznego, zbliżają się ku przodowi. Podobnie małżowiny uszne przesuwają się w miejsca ich ostatecznego położenia i zaczynają odstawać od głowy. Dziecko potrafi otwierać usta, wkładać paluszki do buzi, a nawet ssać kciuk. Jest to nie tylko nauka odruchu ssania, ale dzięki temu dziecko uspokaja się, gdy np. jest mu smutno, lub gdy Ty masz gorszy nastrój. Malec połyka płyn owodniowy, rozpoznaje jego zapach i smak, co stwarza warunki do prawidłowego rozwoju śluzówki żołądka i jelit oraz pobudza produkcję enzymów trawiennych. Jego ruchy są intensywniejsze, a także może reagować na dźwięki. Dojrzewa mózg, a kora mózgowa jest pofałdowana, rozwijają się coraz liczniejsze połączenia nerwowe. Ciałko pokryte jest prawie przeźroczystą skórą, którą zaczyna porastać meszek płodowy, a tkanka chrzęstna zaczyna kostnieć. Wydłużają się kończyny dolne. Serduszko bije znacznie szybciej niż serce mamy i jest w stanie przepompować ok. 30 litrów krwi na dobę. Podczas badania USG w 14 tygodniu życia płodowego można zauważyć, że dziecko ma już rozwinięte cechy płciowe. Jeśli to dziewczynka – już pod koniec 16 tygodnia ciąży zaczynają rozwijać się u niej jajniki, a pierwotne pęcherzyki jajnikowe zawierają komórki jajowe. Dziecko może zacząć mieć czkawkę – w ten sposób zaczyna ćwiczyć ruchy oddechowe – czasami taki stan może się utrzymać do samego końca ciąży. W tym czasie może mieć od 12-14 cm wzrostu i ważyć ok. 110 -200 g, a łożysko, dzięki któremu wszystkie niezbędne do prawidłowego rozwoju substancje są dostarczane, jest w pełni rozwinięte.

Dodatkowe wsparcie dla mamy

W tym czasie twój organizm znacznie zwiększy zapotrzebowanie na żelazo i wapń, zazwyczaj bardziej, niż może zapewnić to dobra dieta. Najprawdopodobniej Twój lekarz zaleci Ci uzupełnianie ich w postaci tabletek. Wchłanianie żelaza jest dość ograniczone, dlatego zawsze postępuj zgodnie z zaleceniami. Warto też, żebyś wprowadziła do diety warzywa i owoce zawierające dużo witaminy C, które pomagają przyswoić mikroelementy. Zaprzyjaźnij się z papryką, natką pietruszki, cytrusami czy sokiem z dzikiej róży. Przy dodatkowej podaży żelaza mogą wystąpić problemy z zaparciami, a w ciąży nie można stosować leków przeczyszczających, dlatego warto zadbać o prawidłową dietę, aby ustrzec się przed ostatecznością, czyli piciem płynnej parafiny.

Dla prawidłowego rozwoju układu kostnego dziecka szczególnie ważny jest odpowiedni poziom wapnia, dlatego warto wprowadzić dodatkową porcję nabiału do codziennego menu (np. szklanka kefiru czy jogurtu). Żeby wapń został przyswojony i wykorzystany, niezbędna jest witamina D. Dlatego warto też, wg najnowszych zaleceń od drugiego trymestru, przyjmować ją w dawce ustalonej przez lekarza, ponieważ częste spacery w słoneczne dni nie zawsze uzupełnią jej odpowiedni poziom.

Badania, które powinien zlecić ci lekarz w 4 miesiącu ciąży:

• badanie ogólne moczu – nie może być w nim białka, cukru, białych ani czerwonych krwinek,
• morfologia krwi,

Ponadto lekarz oceni:

• pH wydzieliny pochwowej. Badanie to pozwala ocenić stan bakteriobiologiczny pochwy i szyjki macicy,
• wysokość dna macicy,
• twoje ciśnienie krwi,]
• sprawdzi twoją wagę.