Czwarty miesiąc życia dziecka
„Hura – jestem już duży! Potrafię sam trzymać głowę, gaworzę żeby zwrócić na siebie uwagę. Mamo, bądź ze mnie dumna – moje postępy są coraz większe”. Kolejne miesiące rozwoju dziecka to przede wszystkim zwiększenie waszej więzi i kontaktu wzrokowego, komunikacji poprzez gesty, gaworzenie. Nadal całym światem jesteście wy – mama i tata.
Rozwój dziecka w 4 miesiącu życia przebiega bardzo dynamicznie. Plecy malca są teraz bardziej wyprostowane i ma on większą kontrolę nad własną głową – potrafi dość długo samodzielnie ją podtrzymać. Jest bardziej ruchliwy, energiczny i coraz bardziej zwinny, ma też większy apetyt. Niemowlęta karmione piersią domagają się jej częściej i możesz odnieść wrażenie, że zmniejszyła się ilość pokarmu. Bez obawy – produkcja mleka szybko dostosuje się do potrzeb malca, związane jest to z większym zapotrzebowaniem żywieniowym i skokiem rozwojowym.
Plecy dziecka są silniejsze, ale nadal nie potrafi ono jeszcze samodzielnie siedzieć, i dopóki samo nie będzie gotowe, nie należy przyspieszać tego procesu. Często na tym etapie rozwoju nie trzeba już podtrzymywać główki podczas podnoszenia malca, gdyż coraz lepiej kontroluje jej ruchy i potrafi utrzymać jej ciężar. Kiedy dziecko podtrzymywane jest w pozycji pionowej i zbyt szybko obróci głowę, ciało zaczyna się chybotać, ale gdy podciągniesz je za ręce z pozycji na plecach, utrzyma głowę w linii prostej z tułowiem. Leżenie na brzuchu w czwartym miesiącu życia dla dziecka to już nie wysiłek, a przyjemność, bo daje możliwość obserwowania otoczenia. Pociecha, leżąc w tej pozycji, jest teraz w stanie nie tylko podnieść głowę pod kątem 90°, ale unosi też przednią część tułowia, wspierając się na przedramionach. Dziecko potrafi także oprzeć się na samych dłoniach, jednocześnie prężąc nóżki – jego ruchy przypominają kołyskę. Posiada też umiejętność obrotu z boku na plecy i z pleców na bok. Nogi stają się coraz bardziej silniejsze – maluch umie je wyprostować, próbuje się odpychać np. od przeszkody, ściany, ciała rodzica. Sprawniejsze są też rączki. Zanika ODRUCH CHWYTNY, który powodował, że dziecko bezwiednie chwytało każdą rzecz umieszczoną w zasięgu w jego dłoni.
Dziecko z dużą pewnością sięga po przedmiot, często udaje mu się go uchwycić. Nadal robi to całą dłonią bez użycia kciuka, który pozostaje ukryty w dłoni. Przekłada przedmiot z ręki do ręki Nie potrafi jeszcze utrzymać dwóch przedmiotów naraz – gdy zainteresuje je inna zabawka, natychmiast puszcza tę, którą już trzyma. jaka kiedy już coś chwyci, z pewnością chwilę później trafi to do jego buzi. To będzie przez następnych kilka miesięcy najważniejszy sposób poznawania otaczającego go świata.
Rozwój motoryczny – co potrafię:
– trzymany pionowo niemowlak zaczyna mocno utrzymywać główkę,
– położony na brzuchu pewnie trzyma głowę,
– potrafi przewracać się z boku na plecy i z pleców na bok,
– nóżki dziecka stają się coraz silniejsze,
– rośnie siła ramion, dziecko rozstawia je szeroko i wymachuje nimi niczym skrzydłami,
– niemowlę pewnie sięga ręką po przedmiot, często udaje mu się go uchwycić; wtedy przez chwilę przygląda się mu z ciekawością, manipuluje nim, potrząsa i wkłada do buzi,
– niemowlę z upodobaniem powtarza przypadkowo odkryte czynności. Nowo odkrytą umiejętnością jest radosny, głośny śmiech. Oprócz tego wydaje okrzyki od wysokich do niskich tonów, grucha, cmoka. Potrafi krzykiem dopominać się obecności mamy.
Rozwój społeczny – co potrafię:
Dziecko zaczyna odczuwać potrzebę uczestniczenia w życiu rodzinnym – stara się przyciągać uwagę domowników. Coraz częściej, kiedy widzi osoby mu znane, ma na twarzy uśmiech – nie tylko wyraża prawdziwą radość z o pojawienia się mamy czy taty, ale również zdaje sobie sprawę z tego, że pozytywnie reagują oni na jego uśmiech. Uwielbia zwracać na siebie uwagę, donośnie krzycząc lub celowo upuszczając zabawkę. Potrafi się już nie tylko uśmiechać, ale głośno śmiać. Rozpoznaje bliskich, znane głosy i twarze. Dom to dla niego poczucie bezpieczeństwa, tu jest zadowolony i uśmiechnięty. Dom jest azylem dla maluszka. Na widok nieznajomych często reaguje niechęcią. Płacz w tym okresie jest częstym sposobem kontaktowania się malca ze światem.
Niemowlak w tym okresie szczególnie lubi, gdy mama mu śpiewa i tańczy z nim w ramionach. Uwielbia też wygłupy. Mów do dziecka często i dużo, bo to bardzo wierny słuchacz. Będzie zafascynowane słuchać wszystkiego, co masz mu do powiedzenia. To naprawdę wyjątkowa cecha.
Wasz mały świat – jak wspierać malucha:
– nagrywaj wydawane przez dziecko dźwięki i puszczaj mu je czasem, obserwując, z jaką uwagą przysłuchuje się własnemu głosowi,
– mów do niego prostymi zdaniami i czekaj na „odpowiedź”,
– pozwól dziecku bawić się przed lustrem i cieszyć własnym odbiciem, rób do lustra śmieszne miny i zachęć do tego dziecko – to idealny sposób na wspólną zabawę,
– noś dziecko na rękach i śpiewaj piosenki – to jeden z najlepszych sposobów na rozwijanie umysłu niemowlęcia,
– często układaj na brzuszku, np. kładąc przed nim zabawkę – dzięki temu będzie ćwiczył trzymanie głowy w pionie i pozna świat z nowej perspektywy, co jest dla niego bardzo interesujące,
– wołaj dziecko po imieniu z różnych miejsc w pokoju i czekaj na reakcję; szukając źródła dźwięku, będzie doskonalił współpracę zmysłów słuchu i wzroku,
– do kąpieli wkładaj dziecku pływające zabawki, puszczaj bańki, pluskaj wodą,
– bawcie się w „A kuku”: stawaj z boku, aby maluch, chcąc cię zobaczyć, musiał próbować obrócić się – to ułatwi mu naukę przewracania się z pleców na brzuch i z powrotem.
Świat stoi przed wami otworem, wasza przygoda jest coraz bardziej interesująca.
Powodzenia!
Tekst: Anna Wojtyla – ambasadorka kampanii „Położna na medal”