Jakiej diety potrzebuje roczne dziecko i jak sprawdzić, czy odpowiednio żywisz roczniaka?
Dziecko zdmuchnęło pierwszą świeczkę na urodzinowym torcie, a w jego życiu rozpoczyna się kolejny ważny etap rozwoju. Maluch coraz więcej potrafi i intensywnie rośnie, dlatego jego organizm ma duże zapotrzebowanie na składniki odżywcze, inne niż w okresie niemowlęcym. Zaspokojenie jego potrzeb wcale jednak nie musi być bardzo trudne. Skarbnicą ważnych witamin i składników mineralnych jest mleko mamy, które – obok pokarmów stałych – wciąż powinno być ważnym elementem jadłospisu roczniaka. Dowiedz się, jak wspierać rozwój dziecka po 1. roku życia poprzez żywienie oraz w jaki sposób sprawdzić, czy maluch prawidłowo rośnie.
Jakie potrzeby żywieniowe ma roczne dziecko?
Kiedy dziecko przyjdzie na świat, jego rozwój przebiega bardzo dynamicznie i trwa jeszcze długo po 1. urodzinach. Intensywnie rozwija się mózg, kształtuje się odporność, a także funkcje poznawcze. Wraz ze wzrostem i rozwojem dziecka zmieniają się jego potrzeby żywieniowe. Właśnie dlatego dieta roczniaka powinna różnić się od diety jego rodziców czy starszego rodzeństwa, ale także od tej stosowanej w okresie niemowlęcym. Przykładowo:
- małe dziecko potrzebuje teraz więcej witamin ważnych dla kształtującego się układu odpornościowego – o 14% więcej witaminy A, 100% więcej witaminy C i o 50% więcej witaminy D niż niemowlę w 2. półroczu życia1,
- codzienna dieta roczniaka wciąż powinna uwzględniać kluczowy dla rozwoju odporności cynk, którego dziecko po 1. urodzinach potrzebuje tyle samo, co półroczne niemowlę2.
- dziecko po 1. urodzinach potrzebuje nawet 43% więcej kwasu ALA z grupy omega 3 niż niemowlę w 2. półroczu życia3, a kwas ALA wpływa na kształtowanie się i pracę mózgu.
Komponując dietę roczniaka, pamiętaj o tych ważnych zasadach
- Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – matczyny pokarm powinien być elementem diety malucha nawet do jego 2. roku życia lub dłużej – tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko4.
- Roczne dziecko powinno w ciągu dnia otrzymywać 4-5 posiłków – 3 główne i 1-2 uzupełniające.
- Dieta dziecka – nie tylko roczniaka – powinna być dostosowana do jego indywidualnych potrzeb i apetytu. Szanowanie apetytu dziecka ma pozytywny wpływ na regulację mechanizmów sytości i głodu.
Uwaga na niedobory wapnia
Właściwie zbilansowana dieta dziecka powinna być urozmaicona i uwzględniać różnorodne produkty. Po 1. roku życia szczególne miejsce w codziennym menu – obok produktów zbożowych, mięsa, ryb, owoców i warzyw – wciąż zajmuje mleko i jego przetwory. Zgodnie z zaleceniami ekspertów małe dziecko każdego dnia powinno spożywać dwie porcje mleka, w tym np. mleka typu junior, a także porcję innych produktów mlecznych, np. sera białego, sera żółtego, jogurtu naturalnego czy kefiru5. Wykluczenie bądź ograniczenie spożycia mleka i produktów mlecznych w codziennej diecie może stwarzać ryzyko niedoboru wapnia. To składnik, który jest materiałem budulcowym kości i zębów, więc jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju niemowląt oraz małych dzieci6.
Rozwiązanie, gdy karmienie piersią nie jest możliwe
Jeśli z różnych powodów mama nie podaje swojemu dziecku pokarmu z piersi, dla wsparcia jego rozwoju, w tym kształtującej się odporności, warto, aby rodzice – wraz z pomocą lekarza pediatry – wybrali odżywczą formułę na bazie mleka wzbogaconą w witaminy i składniki mineralne (wcześniej mleko typu junior), która będzie odpowiadała na rosnące potrzeby malucha. Eksperci zauważają7, że dzięki temu, że odżywcze formuły na bazie mleka są wzbogacone m.in. w wapń, żelazo czy witaminę D, pomagają uzupełnić codzienną dietę roczniaka w te często deficytowe składniki. Badania dowodzą również, że dzieci dwuletnie, którym nadal są podawane takie produkty, otrzymują więcej składników odżywczych, w tym witaminy D, żelaza i jodu niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach8.
Przykładem odżywczej formuły na bazie mleka wzbogaconej w witaminy i składniki mineralne jest Bebilon 3 Advance PRONUTRA – kompozycja dopasowana do potrzeb żywieniowych dzieci po 1. roku życia, która pomoże uzupełnić codzienną dietę dziecka w składniki ważne dla prawidłowego rozwoju9.
Jak sprawdzić, czy dziecko prawidłowo się rozwija?
Codzienna troska o właściwie skomponowaną dietę to bardzo ważny element dbania o harmonijny rozwój młodego organizmu. Aby dowiedzieć się, czy proces ten przebiega prawidłowo, warto regularnie wykonywać bilanse zdrowia dziecka. To profilaktyczne i bezpłatne badanie, które przeprowadza lekarz i/lub pielęgniarka na określonych etapach, kilkanaście razy w okresie dzieciństwa. Dzięki regularnym wizytom w gabinecie lekarskim opiekunowie mogą sprawdzić, czy rozwój ich dziecka przebiega prawidłowo, mogą potwierdzić, że u dziecka nie występują wady rozwoju (w tym poznawczego i mózgu) czy zaburzenia wzroku lub słuchu, a także mają szansę na indywidulaną rozmowę z lekarzem, również na temat diety dziecka.
Poszukujesz więcej informacji na temat żywienia dziecka i wspierania jego odporności?
Znajdziesz je stronie internetowej www.BebiProgram.pl. Tam czekają na Ciebie także eksperci – lekarze i specjaliści – którzy chętnie podzielą się swoją wiedzą, odpowiadając na Twoje pytania.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
1. Szacowane na podstawie: Jarosz M. (red.). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, 2020.
2. Tamże.
3. Estymowane zapotrzebowanie na podstawie: Jarosz M. (red.). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, 2020.
4. World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
5. Weker H. i wsp. Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2020.
6. Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.
7. Weker H., Rowicka G., Dyląg H., Barańska M., Strucińska M., Więch M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych, Instytut Matki i Dziecka, 2020.
8. Komentarz do artykułu Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. prof. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022. T. 19.
9. Bebilon 3 Advance Pronutra zawiera witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz jod i żelazo dla prawidłowego rozwoju poznawczego.
