Roczniak potrzebuje nawet 6 razy więcej* niektórych składników odżywczych niż dorosły! Czy wiesz jakich?
Kiedy dziecko kończy roczek, jego potrzeby żywieniowe wciąż są wyjątkowe, a odpowiednia dieta to fundament prawidłowego rozwoju. Niezbędne składniki odżywcze, w tym kluczowe witaminy i składniki mineralne nie tylko wspierają wzrost, ale także rozwój mózgu, kości i układu odpornościowego. Dobrze skomponowany jadłospis pomaga uniknąć niedoborów w organizmie dziecka, a co za tym idzie – stanowi inwestycję w jego przyszłość. Dowiedz się, jakich składników nie powinno zabraknąć w menu roczniaka oraz w jakich produktach ich szukać.
Wielkie potrzeby małego brzuszka
Niektórzy uważają, że roczne dziecko może już jeść potrawy z „dorosłego” stołu, jak np. kotlet schabowy, frytki czy słodkie wypieki. Nie jest to jednak właściwe podejście – minie jeszcze sporo czasu zanim organizm dojrzeje do potraw spożywanych przez starszych członków rodziny. Przede wszystkim warto pamiętać, że układ pokarmowy dziecka wciąż się rozwija i jest bardzo delikatny. Z procesem intensywnie trwającego rozwoju wiążą się szczególne potrzeby żywieniowe, zupełnie inne niż potrzeby rodziców czy pozostałych starszych członków rodziny.
Czy wiesz, że…
Roczne dziecko potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż starsi członkowie rodziny (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). To 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu oraz żelaza, a także 3 razy więcej witamin A i C1.
W jakich produktach szukać tych wyżej wymienionych witamin i składników mineralnych?
• Wapń i witamina D
Aby dziecko miało mocne kości, potrzebuje zarówno wapnia, jak i witaminy D. Najbogatszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia są mleko i produkty mleczne, a witaminy D – tłuste ryby, np. makrela czy łosoś oraz żółtko jaja2. Dodatkowo, w porozumieniu z lekarzem pediatrą należy suplementować witaminę D, w zależności od spożytej dobowej ilości witaminy D wraz z pokarmem3.
• Żelazo i jod
Najlepszym źródłem żelaza są produkty mięsne, ale można je znaleźć także w rybach, jajach oraz roślinach strączkowych. Dla lepszego wchłaniania żelaza, warto łączyć posiłki z produktami będącymi źródłem witaminy C. Aby dostarczyć dziecku jod, wybieraj przede wszystkim wysokiej jakości ryby morskie. Innym źródłem jodu jest mleko i jego przetwory. Jod jest niezbędnym składnikiem potrzebnym do wytwarzania hormonów tarczycy.
• Witaminy C i A
Witamina A jest niezbędna w procesie widzenia, a witamina C jest antyoksydantem i wspiera prawidłowe działanie układu odpornościowego. Wpływa również na zwiększenie przyswajania żelaza4. Źródłem witaminy A są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, np. jaja, masło, sery, jak i produkty pochodzenia roślinnego, które występują w postaci prowitamin A, głównie beta-karotenu, np. marchew, papryka, brokuły, jarmuż, szpinak i natka pietruszki, a także owoce (morele, brzoskwinie, mango, pomarańcze). Witaminę C zaś można znaleźć w świeżych warzywach, takich jak czerwona papryka, warzywa kapustne, natka pietruszki oraz owocach, np. kiwi, owocach jagodowych i cytrusowych5.
Jak unikać niedoborów w diecie?
Zróżnicowana i urozmaicona dieta to klucz do dostarczenia dziecku wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych. Warto więc wprowadzać do menu różnorodne warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, mięso i ryby, produkty mleczne, a także wartościowe źródła tłuszczu. Dobrze zbilansowane posiłki wspierają prawidłowy rozwój i chronią organizm przed niedoborami. Ważne jest, aby odpowiednie planowanie jadłospisu uwzględniało indywidualne potrzeby dziecka, a rodzice korzystali z nieprzetworzonych produktów wysokiej jakości.
W przypadku rocznych dzieci zaleca się podawanie 4-5 posiłków dziennie, z czego 3 to główne posiłki, a 1-2 pełnią rolę uzupełniającą. Dziecko w wieku od 1. do 3. roku życia każdego dnia powinno zjadać po 5 porcji produktów zbożowych i warzyw, 4 porcje owoców, 3 porcje mleka i przetworów mlecznych i od 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jajek oraz 1-2 porcje wartościowych tłuszczów.
Mleko i jego przetwory – ważne składniki w codziennej diecie roczniaka
Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – pokarm mamy powinien być elementem codziennej diety malucha nawet do jego 2. roku życia lub dłużej, tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko6. Dziecko, które skończyło roczek każdego dnia powinno spożywać dwie porcje mleka i porcję produktów mlecznych, np. kefiru, jogurtu naturalnego czy sera7. Jeśli podawanie mleka mamy nie jest możliwe, dobrze wybrać dopasowany do potrzeb malucha produkt, tj. formuła na bazie mleka (wcześniejsza nazwa to mleko modyfikowane typu junior).
Formuła na bazie mleka – jaką wybrać?
Według ekspertów ds. żywienia dzieci mleka modyfikowane typu junior pomagają uzupełnić dietę w ważne składniki odżywcze, których często brakuje w jadłospisie malucha8. Badania dowodzą, że dzieci dwuletnie, którym nadal są podawane takie produkty, otrzymują więcej składników odżywczych, w tym witaminy D, żelaza i jodu niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach9.
Przykładem odżywczej formuły na bazie mleka jest Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT. Produkt zawiera m.in. wapń i witaminę D niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów, witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, żelazo i jod wspierające prawidłowy rozwój poznawczy, kwas ALA (omega 3) niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej10, a także specjalny błonnik NutriFLOR. Już dwa kubki odżywczej formuły na bazie mleka Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT dziennie pomagają pokryć 89% dziennego zapotrzebowania małego dziecka na witaminę D, ponad 70% dziennego zapotrzebowania na żelazo i jod oraz 71% dziennego zapotrzebowania na wapń11. W porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT, wzbogacone w witaminy i składniki mineralne, zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i aż 163 razy więcej witaminy D.
Dowiedz się więcej
Dostarczanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, w tym kluczowych witamin i składników mineralnych poprzez dobrze skomponowaną dietę to najlepsza inwestycja w prawidłowy rozwój dziecka. Dbając o zbilansowany jadłospis malucha rodzice troszczą się o kondycję jego organizmu, jak i dobre samopoczucie. Jeśli szukasz więcej informacji na temat prawidłowego żywienia Twojego dziecka i wspierania jego harmonijnego rozwoju, znajdziesz je na stronie www.BebiKlub.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci, którzy odpowiedzą na Twoje pytania.
Ważna informacja: Karmienie piersią wraz z urozmaiconą dietą jest rekomendowanym sposobem żywienia małych dzieci.
*W przeliczeniu na kilogram masy ciała.
1W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.
2Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.
3Rusińska A., Płudowski P. i wsp. Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – Nowelizacja 2018 r., Postępy Neonatologii 2018;24(1).
4Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.
5Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.
6World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
7Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.
8Weker H. i wsp. Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk w sprawie zasad żywienia dzieci w wieku 1-3 lat, Standardy Medyczne Pediatria, 2022.
9Komentarz do artykułu: Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.
10Dla porcji 200 ml.
11% realizacji dziennego zapotrzebowania dla dzieci w wieku 1-3 lat zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.
