Witaminy w ciąży – które i kiedy suplementować? Położna wyjaśnia
Zapotrzebowanie na witaminy znacznie wzrasta, gdy jesteś w ciąży. Tyczy się to również minerałów i innych składników odżywczych. Choć każda przyszła mama stara się odżywiać zdrowo, sama dieta może nie wystarczyć, aby dostarczyć organizmowi odpowiednie dawki pożądanych substancji. Specjaliści zalecają przyjmowanie różnych suplementów zawierających między innymi witaminę D3, czy kwas foliowy.
Witaminy w ciąży – najnowsze rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników
Suplementacja składników odżywczych u kobiet ciężarnych jest niezwykle istotną kwestią, choć jednocześnie budzi wątpliwości u niektórych mam. Największy problem dotyczy najczęściej tego, jaki preparat wybrać oraz jakie dawki mają zawierać witaminy ciążowe. Eksperci z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego rozwiewają wszelkie wątpliwości i wydają regularnie rekomendacje dotyczące suplementacji w okresie ciąży. Co pewien czas wydawane są aktualizacje, aby wszelkie zalecenia były zgodne z najnowszymi doniesieniami medycznymi i naukowymi. Najnowsze z nich pochodzą z lipca 2020 roku.
Polscy specjaliści do spraw ginekologii i położnictwa wskazują, że:
• dieta w ciąży stanowi niezwykle ważny filar zdrowego rozwoju płodu;
• rutynowa suplementacja preparatami takimi jak multiwitamina nie jest zalecane;
• Polki powinny przyjmować suplementy zawierające: jod, witaminę D, kwas foliowy oraz kwasy omega (z DHA);
• zdrowe Polki nie muszą suplementować żadnych innych składników, jeśli nie cierpią na niedobory.
Suplementacja witaminy D3 – dlaczego warto?
Z uwagi na szerokość geograficzna, w której leży Polska, całe nasze społeczeństwo jest narażone na niedobory witaminy D3 (cholekalcyferolu). Zatem ryzyko to obejmuje również kobiety ciężarne. To właśnie one powinny szczególnie zadbać o utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D. Wywiera ona bowiem bardzo dobry wpływ na organizm. Wpływa między innymi na gospodarkę fosforanowo-wapniową organizmu, a więc tym samym wspiera mineralizację kości. Ponadto, cholekalcyferol odpowiada za poprawne funkcjonowanie układu odpornościowego, endokrynnego, nerwowego i mięśniowego. Niedobór witaminy D3 w ciąży może:
• niekorzystnie wpływać na wzrost płodu;
• prowadzić do opóźnionego rozwoju u dziecka;
• zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej;
• zwiększać ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego;
• zwiększać ryzyko urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową;
• może prowadzić do rozwoju krzywicy i astmy u dziecka.
Rekomendacje PTG w sprawie stosowania witaminy D3 w ciąży
Najnowsze rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji cholekalcyferolu w czasie ciąży zalecają:
• dostosowywanie dawki suplementu z witaminą D3 do stężenia cholekalcyferolu oznaczonego z krwi;
• kobiety prawidłowym BMI u których nie stwierdza się niedoborów, powinny przez całą ciążę, połóg i okres laktacji przyjmować 1500-2000 IU witaminy D3/dobę,
• kobiety z BMI<30 powinny suplementować dawkę 4000 IU witaminy D3/dobę.
Suplementacja kwasu foliowego w ciąży – o tym nie zapomnij!
Kwas foliowy ma wiele imion. Niektórzy nazywają go kwasem listnym – z łaciny folum to właśnie liść. Inni używają jako nazwy witaminy B9, B11 oraz M. Jest to rozpuszczalny w wodzie folian, szczególnie istotny w czasie ciąży. Suplementacja kwasu foliowego zapewnia prawidłowy rozwój cewy nerwowej płodu, która stanowi zalążek dwóch najważniejszych struktur: mózgu i rdzenia kręgowego. Preparat kwasu foliowego warto przyjmować jeszcze na etapie przygotowań do ciąży. Zarodek bowiem często jest narażony na niedobory na etapie, kiedy niewiele z nas zdaje sobie w ogóle sprawę z tego, że jest w tym cyklu doszło do zapłodnienia. Koniecznie rozpocznij suplementację minimum 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę. Kwas foliowy znajdziesz w wielu produktach, zarówno roślinnych, jak i mięsnych. Szczególnie bogaty w ten składnik jest szpinak, sałata i kapusta, ale również strączki, buraki, pomidory, orzechy, słonecznik, drożdże, jaja, czy wątroba.
Rekomendacje PTG w sprawie suplementacji kwasu foliowego w ciąży:
Suplementacja kwasu foliowego przez kobiety ciężarne powinna wyglądać następująco:
• każda kobieta w okresie rozrodczym powinna przyjmować kwas foliowy w dawce 0,4 mg/dobę;
• kobiety bez dodatkowych czynników ryzyka będące w I trymestrze ciąży (do 12. tygodnia ciąży) powinny przyjmować 0,4-0,8 mg kwasu foliowego na dobę;
• ciężarnym bez dodatkowych czynników ryzyka w II i III trymestrze zaleca się stosowanie 0,6-0,8 mg/dobę;
• pacjentki z dodatnim wywiadem w kierunku wad wrodzonych u płodu (szczególnie wad cewy nerwowej) powinny przez minimum 4 tygodnie przed planowanym poczęciem i do skończonego 12. tygodnia ciąży powinny stosować 4mg kwasu foliowego na dobę;
• kobietom ciężarnym z grupy podwyższonego ryzyka na 3 miesiące przed ciążą, przez całą ciążę, połóg oraz okres laktacji zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego w dawce 0,8 mg na dobę.
Wspomniana grupa ryzyka obejmuje kobiety:
• stosujące leki: metotreksat, metforminę, sulfadiazynę, cholestyraminę lub leki przeciwpadaczkowe;
• z BMI wyższym niż 30 kg/m2 ;
• stosujące używki (papierosy, alkohol, narkotyki, nadużywające leki);
• po przebytej operacji bariatrycznej;
• chorujące przed ciążą na cukrzycę typu I lub II;
• cierpiące na choroby przewodu pokarmowego (celiakia, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna);
• z niewydolnością nerek lub/i wątroby. Jak widzisz suplementacja witamin w ciąży jest bardzo ważnym aspektem, o którym nie powinnaś zapominać, ani lekceważyć. Dieta oraz badania w czasie ciąży również wymagają szczególnej uwagi w tym okresie. Pamiętaj również, aby nie stosować żadnych suplementów oraz leków bez uprzedniej konsultacji z położną lub lekarzem prowadzącym twoją ciążę!
Tekst: Spokojnie o ciąży
zdjęcie : Designed by freepik