Jak poradzić sobie z obrzękami w ciąży? Poznaj sprawdzone sposoby

Okres ciąży to czas olbrzymich przemian w ciele kobiety. Zmianie ulega również, poziom stężenia hormonów progesteronu oraz estrogenu, co z kolei prowadzi do występowania obrzęków. Jest to dolegliwość, z którą boryka się ponad połowa kobiet będących w ciąży. Trudno jest wyeliminować problem całkowicie, można jednak znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia. Ważne, aby kobieta będąca w ciąży potrafiła sama rozpoznać obecność obrzęku i wdrożyć skuteczne metody redukcji.

W tym artykule podpowiemy jak zapobiec wystąpieniu obrzęku stosując sprawdzone sposoby w zaciszu swojego domu, a także pokażemy czego unikać, by twoje nogi oraz dłonie stały się lżejsze.

Czym jest obrzęk?

Obrzęk to nic innego jak gromadzenie się zbyt dużej ilości płynu w przestrzeni międzytkankowej wyniku nagromadzania płynów, soli i innych substancji w trakcie ciąży, swoją objętość zwiększa każda komórka organizmu.Najczęstszym miejscem występowania obrzęków są kostki i podudzia, często zdarza się iż pojawiają się na nadgarstkach lub palcach dłoni. Ryzyko wystąpienia obrzęków w ciąży wzrasta znacznie w III trymestrze.

Obrzęki w ciąży – dlaczego powstają?

Nadmiar wody u kobiety będącej w ciąży, pełni przede wszystkim funkcję ochronną, na wypadek utraty dużej ilości krwi podczas porodu. Procesy adaptacyjne zachodzące w trakcie trwania wszystkich 3 trymestrów, mocno wpływają na ilość wody znajdującej się w ciele kobiety, należą do nich:
zwiększona objętość krwi w organizmie,
gorsze krążenie wywołane uciskiem dużej już macicy na żyły,
utrudniony odpływ krwi w stronę serca, co powoduje gromadzenie się limfy w tkankach.

Powstawaniu obrzęków sprzyja:

– siedzący tryb życia,
– nieodpowiednie nawyki żywieniowe,
– wiele chorób, szczególnie nerek i układu krążenia,
– wysoka temperatura.

Jak sprawdzić czy mam obrzęk ?

W warunkach domowych możesz samodzielnie sprawdzić czy występuje u Ciebie obrzęk. Wystarczy, że wykonasz pięcio sekundowy ucisk palcem na kość piszczelową (w połowie łydki). Jeśli po oderwaniu palca na twoim podudziu pozostanie ciastowate wgłębienie na skórze, świadczy to o obecności obrzęku.

W warunkach domowych warto codziennie oceniać stan swojej skóry, często w miejscu obrzęku skóra jest bardziej napięta, a co za tym idzie bardziej sucha.
Dodatkowo należy dokonywać pomiarów obwodów ciała za pomocą miarki centymetrowej, przynajmniej 1 raz w tygodniu. Dzięki czemu, będziesz miała pewność, że wykryjesz obrzęk we wczesnym jego stadium.

Jak zmniejszyć obrzęki w ciąży? Postaw na aktywność fizyczną

Regularne wykonywanie prostych ćwiczeń fizycznych nie tylko pobudzi twój układ krążenia, ale również wzmocni działanie pompy mięśniowej, dzięki czemu nadmiar płynów zostanie odprowadzony. Ćwiczenia nie powinny być zbyt intensywne ani powodować dolegliwości bólowych. Postaraj się wykonywać je wolno lecz w dużej ilości powtórzeń.
Zbyt szybkie tempo wykonywania ćwiczeń, mogłoby spowodować rozgrzanie tkanek, które powoduje zwiększenie wydzielania chłonki, a tym samym powiększenie obrzęku.

Wykonaj manualny drenaż limfatyczny za pomocą szczotki

Manualny drenaż limfatyczny to forma masażu polegającego na przemieszczeniu płynów z obszarów, w których zalegają do węzłów chłonnych. W tym celu stosuje się specjalne techniki manualne, które wykonywane są przez osobę wykwalifikowaną w gabinecie. Drenaże manualne można wykonywać od 2 trymestru ciąży. Częstotliwość jego wykonywania powinna być dopasowana indywidualnie do potrzeb ciężarnej.

Masaż drenujący możesz wykonywać również sama każdego dnia w zaciszu swojego domu. Używając szczotki do suchego szczotkowania. Codzienne szczotkowanie ciała na sucho, znacznie zmniejsza obrzęki, jak również poprawia elastyczność skóry. Pamiętaj jednak, aby nie dociskać zbyt mocno szczotki do skóry, gdyż może to wpłynąć na kondycję naczyń krwionośnych.
Szczotkowanie rozpocznij od uda, podziel je na kilka pasm. W każdym z pasm wykonaj ruch 4-5 razy. Wykonaj ciągły, płynny ruch od kolana do pachwiny, w kierunku węzłów chłonnych.

Nie stosuj ruchów kolistych, lepszy efekt drenowania otrzymasz szczotkując ciało ruchem podłużnym (od dołu do góry). Gdy wyszczotkujesz udo, przejdź do łydki, następnie stopy. Analogicznie postępuj z ręką. Szczotkowanie całego ciała nie powinno Ci zająć więcej niż 10 minut.

Zastosuj domową pielęgnację antyobrzękową

Pamiętaj, aby stosować preparaty przeznaczone dla kobiet w ciąży. Raz w tygodniu zrób delikatny peeling złuszczający na bazie naturalnych olejów. Pobudzisz dzięki niemu krążenie krwi, złuszczysz martwy naskórek oraz natłuścisz skórę. Do walki z obrzękami szczególnie polecamy peelingi solne. Sól działa na skórę nie tylko oczyszczająco, ale również pobudzająco.
Regularnie stosuj sole drenujące – to kosmetyk w formie serum, o silnym działaniu drenującym, ale również wzmacniającym ściany naczyń krwionośnych i limfatycznych. Doskonale stymuluje mikrokrążenie skóry, pomagając usunąć nadmiar płynu z tkanek.
Tak, jak pisałyśmy wcześniej, skóra obrzęknięta to również skóra wysuszona. Dlatego do codziennej pielęgnacji włącz także masła nawilżające. Masło nie tylko doskonale natłuści, ale również odżywi i zregeneruje skórę, dodatkowo zostawiając na niej warstwę ochronną.

O tym musisz pamiętać – 5 praktycznych wskazówek

1. Odpoczywaj z nogami uniesionymi do góry.
Każdego dnia powinnaś leżeć 20 – 30 minut z nogami uniesionymi powyżej linii serca. Najlepszym sposobem jest podłożenie pod nogi zwiniętego koca lub poduszki. Dzięki ułożeniu nóg w elewacji, ułatwisz spływanie chłonki do węzłów chłonnych znajdujących się w pachwinach.

2. Wykonuj chłodzące kompresy na łydki lub zimne kąpiele nóg.
Chłodzący kompres możesz zakupić w aptece lub zrobić samodzielnie w domu, używając do tego małego ręcznika zmoczonego w zimnej wodzie. W przypadku chłodnych kąpieli, polecamy dodanie do wodykilku kropelek olejku rumiankowego lub lawendowego.

3. Nie zakładaj zbyt obcisłej odzieży oraz niewygodnego obuwia.
Zbyt obcisła odzież, która uciska poszczególne partie ciała, może powodować zaburzenia krążenia krwi w naczyniach. W rezultacie czego powstaje obrzęk nóg i rąk. Podobnie dzieję się w przypadku systematycznego noszenia za ciasnych butów. Zalecamy ubieranie wygodnej odzieży oraz odpowiednio dobranego obuwia.

4. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu oraz prawidłowe nawyki żywieniowe.
Płyny, w szczególności woda, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu oraz prawidłowego rozwoju płodu. Według Instytutu Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na wodę podczas ciąży wynosi 2300 ml/dobę. Natomiast należy pamiętać, że osoba dorosła na każdy kilogram masy ciała potrzebuje około 35 ml wody.
Powstawaniu obrzęków w ciąży sprzyja zbyt duża ilość soli w spożywanych potrawach, postaraj się zmniejszyć jej spożycie. Unikaj również żywności przetworzonej oraz tłustych potraw.

5. Zaopatrz się w medyczne rajstopy kompresyjne.
Rajstopy kompresyjne zapobiegną tworzeniu się zmian żylakowych i pajączków podczas ciąży i po jej zakończeniu. Skutecznie odciążą dolne kończyny, narażone na obrzęk i ból w okresie ciąży. Warto wiedzieć, iż wyroby kompresyjne dostępne są w różnych klasach ucisku. Dobór odpowiedniej klasy ucisku należy skonsultować z flebologiem, który sprawdzi stan żył w badaniu USG-Doppler.

Charakterystyczne cechy obrzęku, o których powinnaś wiedzieć

1. Uczucie rozpierania skóry
2. Ciężkość nóg lub rąk
3. Uczucie mrowienia
4. Uczucie drętwienia

Tekst: mgr fizjoterapii Natalia Kosek, mgr fizjoterapii Urszula Gałązka
Założycielki platformy fizjoterapeutycznej dla kobiet w okresie okołoporodowym, www.womancareconcept.com