Mądre podejście do technologii to umiejętność, której trzeba dziecko nauczyć
W dzisiejszym świecie kontakt naszych dzieci z nowymi technologiami jest nieunikniony. Dlatego też wielu rodziców zastanawia się, jak nauczyć swoje pociechy mądrego korzystania z internetu i urządzeń elektronicznych, bez szkody dla rozwoju malucha. Aby uniknąć wielu pułapek, przygotowaliśmy pomocne wskazówki, jak rozsądnie wprowadzić najmłodszych w świat nowych technologii.
W czasach prężnego rozwoju technologicznego warto pamiętać, że prędzej czy później nasze dzieci zetkną się ze światem internetu, smartfonów i komputerów. Jednak nie powinniśmy się tego obawiać, tylko przyjąć aktywną i zaangażowaną postawę, podobnie jak w pozostałych obszarach wychowywania. Gadżety elektroniczne to po prostu narzędzia, których obsługi i rozsądnego użytkowania można się nauczyć. Dlatego powinniśmy od najmłodszych lat wyposażać nasze dzieci w różne medialne kompetencje, by wyrosły na świadomych dorosłych, którzy doskonale radzą sobie w cyfrowym świecie.
Edukacja medialna
Warto powoli wprowadzać naszą pociechę w świat technologii, stawiając granice stosownie do jego wieku. Naukowcy są zgodni, że maluchy do drugiego roku życia nie powinny mieć styczności z telewizją, smartfonami czy tabletami. Oczywiście sugerowane limity czasowe na korzystanie z urządzeń elektronicznych w trakcie rozwoju dziecka się zmieniają. Dlatego trzylatki mogą już korzystać z urządzeń z ekranami już godzinę dziennie, a między piątym a dwunastym rokiem życia nawet dwie. W okresie nastoletnim pojawiają się wychowawcze schodki pod wieloma względami, dlatego ważne jest, by do tego momentu miały przyswojoną tzw. higienę cyfrową.
Stale zaznaczajmy swoją obecność i wsparcie. Jako rodzice powinniśmy też obserwować nasze dzieci – co dzieje się z nimi przy patrzeniu w ekran, jak reagują na różne treści, co im służy, a co szkodzi – i następnie podejmować kolejne decyzje i działania. Warto samodzielnie przeprowadzać selekcję aplikacji, z których może korzystać nasze dziecko, a także gier komputerowych, filmów, bajek i książek. Pomocnym rozwiązaniem są blokady rodzicielskie i automatyczne wyłączenie się aplikacji po osiągnięciu limitu czasu.
Warto uświadamiać dziecko, że to, co widzi na ekranie jest najczęściej odzwierciedleniem tego, co dzieje się w rzeczywistości. W tym celu obejrzyjmy z pociechą film animowany oparty na przeczytanej wcześniej wspólnie lekturze, a następnie porozmawiajmy z nią o tym, jak ocenia bohaterów, jakie zdarzenie ją najbardziej zaciekawiło. Dzięki temu pomożemy dziecku rozwinąć myślenie przyczynowo-skutkowe, a także pokażemy mu, że technologia może również zbliżać do siebie w czasie rzeczywistym.
Właściwa rola technologii
Choć jedną skrajną postawą jest zupełne odcinanie kilkuletnich dzieci od technologii, to drugą, bardziej niebezpieczną, jest używanie jej zdobyczy do doraźnego radzenia sobie z negatywnymi emocjami dziecka. Pamiętajmy, że nasze podręczne elektroniczne urządzenia mają służyć ułatwieniu i uproszczeniu codziennego życia, a nie dodatkowemu skomplikowaniu. Technologiczne gadżety nie są sposobami na uciszenie dziecka, nie są nagrodą ani szybkim i łatwym sposobem na zajęcie uwagi malucha. Niestety badania pokazują, że wielu rodziców w Polsce wykorzystuje tablety i smartfony po to, by dzieci w spokoju zjadły posiłek czy łatwiej zasnęły. Wydaje się, że to najłatwiejszy sposób na odwrócenie uwagi naszych pociech od ich poczucia dyskomfortu, ale ważniejsze od chwilowego spokoju jest to, by dzieci miały przestrzeń na wyrażenie własnych emocji i zakomunikowanie trapiącego je problemu w taki sposób, w jaki w danym wieku umieją.
Nauka i twórcza zabawa
Dzięki nowym technologiom dzieci mają szansę na efektywniejszą edukację niż ich rodzice. Medialne otoczenie to często szansa na nowe doświadczenia, zdobywanie wiedzy i rozwój zainteresowań. Sprawdzone aplikacje do nauki czy kreatywnej zabawy rozwijają analizę i syntezę wzrokową, motorykę małą, koordynację i wyobraźnię, a samodzielne zdobywanie wiedzy stymuluje umiejętność krytycznego myślenia. Dlatego warto wybrać polecane programy czy platformy internetowe do nauki przyrody, geografii, matematyki czy języków obcych. Możemy pokazać też dziecku, że dzięki czytnikom e-booków mamy dostęp do wielu różnorodnych książek w jednym miejscu, co zachęci je do zgłębiania wirtualnej biblioteczki.
Pamiętaj – jesteś przykładem
Choć wydaje się to oczywiste, wciąż wielu rodziców zapomina, że dzieci uczą się przede wszystkim przez obserwację. Żadne słowne tłumaczenia czy nawet poważne rozmowy z pociechami nie będą miały tak silnego wpływu, jak nasza własna postawa i stosunek wobec nowych technologii. Dlatego przestrzegajmy tzw. higieny cyfrowej, odłóżmy smartfon na czas posiłku czy rozmowy, nie trzymajmy urządzeń elektronicznych w sypialni i nie zostawiajmy włączonej telewizji po skończonym programie jedynie po to, by coś grało w tle.
Punktem wyjścia do tego, by odpowiednio przybliżyć dziecku świat technologii, powinno być wypracowanie odpowiednich nawyków korzystania z jego dobrodziejstw przez rodziców. Dziecko, na podstawie obserwacji, powinno wyraźnie zauważyć, że korzystając ze smartfona rodzic “nie przełącza się” do alternatywnej rzeczywistości, a urządzenie służmy mu po prostu do załatwiania różnych spraw, stanowi pomocne narzędzie. Maluch musi mieć pewność, że korzystanie z technologii nie jest zastępnikiem wspólnie spędzonego czasu.
Zapamiętaj
Wprowadzenie dziecka w świat technologii wydaje się być dużym wyzwaniem. Jednak tak samo, jak uczymy maluchy zasad higieny, poruszania się po chodniku i używania sztućców, powinniśmy podchodzić do edukacji medialnej. Pamiętajmy, że styczność naszych pociech z urządzeniami ekranowymi czy internetem jest nieunikniona. Jedyne, co możemy zrobić to mądrze wprowadzić je w ten świat i tak skanalizować ciekawość dzieci, by zamiast oglądania kolejnego filmiku, zainteresowały się np. grą edukacyjną czy rozwojowymi łamigłówkami.
Tekst: Ewelina Rojek, ekspertka platformy do nauki angielskiego dla dzieci – Novakid
Zdjęcie otwierające: Novakid
