Problem wielkiej wagi. Odparzenia

Skóra noworodka w stosunku do skóry człowieka dorosłego jest pięć razy cieńsza, ma zupełnie inny skład hydrolipidowy, wykazuje niską aktywność gruczołów potowych i ma nie w pełni wykształcone gruczoły łojowe. Dlatego należy poświęcić jej więcej troski, uwagi i odpowiednio pielęgnować. Szczególnie okolice intymne skłonne do podrażnień i odparzeń.

Różnice w budowie skóry dziecka są obecne do ok. 3 roku życia i stąd większa skłonność do podrażnień i odparzeń skóry u niemowląt i małych dzieci. Odparzenia są stanem zapalnym skóry wywołanym współdziałaniem gorąca, nadmiernej wilgotności (pot) i tarcia dwóch przylegających do siebie powierzchni skóry lub tarcia skóry o inną powierzchnię (np. odzież). Częściej na odparzenia narażone są dzieci o skórze wrażliwej, skłonnej do atopii. Narażenie na odparzenia wzrasta u dzieci w zakażeniu układu moczowego, w okresie ząbkowania, antybiotykoterapii oraz po szczepieniu. Odparzenia występują w okolicy pośladków, narządów płciowych i w pachwinach. Mogą mieć postać wyprysku rumieniowego, rumieniowo-złuszczającego lub rumieniowo-sączącego w miejscu przylegania czynnika drażniącego do skóry oraz głęboko w fałdach skóry.

Jak zapobiegać?

• Aby zapobiegać odparzeniom, musisz przede wszystkim dbać o higienę całego ciała dziecka. Codzienna kąpiel usuwa ze skóry substancje drażniące, alergeny, zmiękcza skórę i pomaga wnikać w jej głąb kremom i emulsjom stosowanym do pielęgnacji.
• Najlepiej kąpać malucha w wodzie z dodatkiem emolientów lub innych delikatnych kosmetyków bez soli i siarczanów. Dokładnie osuszać.
• Możesz też dodatkowo używać na miejsca najbardziej narażone środka nawilżająco-natłuszczającego, który stanowi barierę ochronną dla skóry i blokuje parowanie wody z jej powierzchni.
• Preparaty warto dobierać odpowiednio do wieku dziecka, najlepiej z tej samej serii, o tym samym składzie, ponieważ uzupełniają one swoje działanie.
• Unikaj stosowania pudru, oliwki, kremu w tym samym czasie na tę samą okolicę.
• Okolice intymne myj dokładnie (najlepiej czystą wodą) i starannie osuszaj.
• Często zmieniaj pieluszki i dokładnie usuwaj ze skóry resztki moczu i kału.
• Unikaj stosowania chusteczek jednorazowych nawilżających (są przydatne do stosowania poza domem).
• Używaj pieluch jednorazowych, które dobrze wchłaniają mocz. Zwróć uwagę, czy nie podrażniają skóry dziecka. Nie zapinaj ich zbyt ciasno, nie zakładaj za małych pieluch.
• Stosując pieluszki tetrowe, nie zakładaj dodatkowo ceratek, folii, ponieważ nie przepuszczają powietrza.
• Stosuj odpowiednie detergenty do prania ubrań i bielizny dziecka.

Dlaczego powstają odparzenia?

• Zła pielęgnacja skóry – zbyt rzadkie zmiany pieluszki, niemycie pupy dziecka po oddaniu kału lub moczu.
• Stosowanie nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji – wysuszających i drażniących skórę lub używanie zbyt dużej ilości kosmetyków, które powodują brak dopływu powietrza do skóry.
• Używanie nieodpowiednich detergentów, które mogą zawierać czynniki drażniące.
• Zbyt ciepłe ubieranie dziecka w stosunku do temperatury otoczenia i nieodpowiednie jakościowo ubranie (nieprzepuszczające powietrza).

Jak leczyć?

Leczenie odparzeń polega przede wszystkim na odpowiedniej pielęgnacji chorej skóry. Musisz więc bardzo często zmieniać pieluszki, delikatnie, ale dokładnie myć pupę i starannie osuszać podrażnioną skórę. Pozytywne efekty przyniesie też częste „wietrzenie” pupy, czyli niezakładanie pieluszki od razu po jej zmianie czy kąpieli. Na odparzoną skórę stosuj maść z cynkiem, która działa wysuszająco, ściągająco i przeciwzapalnie.
Na oczyszczoną i osuszoną ranę dobrze jest też nakładać preparaty, które łagodzą ból, zapobiegają nadkażeniu bakteryjnemu czy grzybiczemu, a także przyspieszają gojenie się ran (tj. nadmanganian potasu, wodny roztwór gencjany).
Jeżeli zmiany na skórze długo się utrzymują lub ulegają nadkażeniu, skonsultuj się z lekarzem, który zaleci preparaty przeciwgrzybicze lub maści z antybiotykiem i wdroży odpowiednie leczenie.

Tekst: Dorota Dąbek, położna