Jak poradzić sobie ze skórą atopową?

Jak rozpoznać skórę atopową?

Egzema, skaza białkowa, astma skóry czy świerzbiączka to wszystko nazwy odnoszące się do jednej jednostki chorobowej – atopowego zapalenia skóry. AZS to choroba, która dotyka kilka procent dorosłych i aż 10-20% dzieci, a najczęściej pojawia się u noworodków lub między 6 a 7 rokiem życia dziecka. Jest to choroba przewlekła o cyklicznym charakterze – okresowo występuje zaostrzenie objawów, po czym praktycznie ustępują. Charakterystyczną dolegliwością jest tu zaczerwienienie i swędzenie skóry oraz jej nadmierna suchość. Główną przyczyną natomiast jest nieprawidłowe funkcjonowanie bariery ochronnej skóry, co sprawia, że substancje drażniące przenikają do jej wnętrza. Na AZS na razie nie ma leku, ale trafne rozpoznanie i konsekwentna pielęgnacja może znacząco złagodzić przebieg choroby.

Jakie objawy wskazują na AZS?

Do lekarza należy się zgłosić, jeśli pojawią się:
• swędzenie skóry, nasilające się w nocy,
• przesuszona, zaczerwieniona, łuszcząca się skóra,
• brązowo-szare zmiany na skórze, grudki,
• pęcherze wypełnione płynem, po pęknięciu zasychające w strupy.
Zmiany nie pojawiają się na całym ciele, najbardziej narażone są określone części ciała, jak dłonie, szyja czy kolana, a u niemowląt również twarz. Lekarz rozpoznaje AZS przede wszystkim na podstawie oceny rodzaju i umiejscowienia zmian skórnych, a także wywiadu lekarskiego, który dotyczy występowania alergii czy rodzinnego tła choroby. Czasem potrzebne są też dodatkowe badania.

Co wywołuje, co potęguje?

AZS to choroba, która najczęściej atakuje dzieci, ponieważ ich skóra jest wyjątkowo wrażliwa, jednak konkretne przyczyny choroby nie są do końca poznane. Udało się jednak wyróżnić czynniki, które wpływają na pojawienie się lub spotęgowanie objawów, czyli:
• Genetyka – choroba rodzica znacząco zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka,
• Otoczenie – mechanizmy obronne są upośledzane przez związki chemiczne obecne w spalinach, kurz, pyłki, dym tytoniowy czy detergenty,
• Stres,
• Klimat – problemem może być niska wilgotność, kwestia dynamicznych zmian pogody oraz wysoka temperatura intensyfikująca pocenie,
• Podrażnienia – objawy nasilają się w przypadku skóry podrażnionej wełnianym ubraniem czy twardą wodą,
• Alergie – do rozwoju AZS przyczyniają się zarówno alergie pokarmowe, jak i narażenie na alergeny znajdujące się w powietrzu.
Działaniem, które w największym stopniu potęguje nasilenie objawów jest drapanie prowadzące do głębszych uszkodzeń skóry. Odpowiednia pielęgnacja skóry atopowej ma prowadzić do zmniejszonego swędzenia, a tym samym maksymalnie ograniczyć drapanie, ponieważ to ono prowadzi do powstania błędnego koła AZS.

Jak wygląda leczenie?

Nie ma lekarstwa, które może całkowicie wyeliminować chorobę, jednak z czasem może ona stopniowo ustępować, a chory może przez wiele lat cieszyć się stabilnym stanem skóry, czasem objawy też samoistnie znikają. Podstawą radzenia sobie z atopowym zapaleniem skóry jest leczenie miejscowe, dzięki któremu uczucie swędzenia jest złagodzone i nie powstają nowe ogniska chorobowe. W przypadku silnych objawów chory przyjmować może leki przeciwalergiczne, jednak podstawowe znaczenie ma prawidłowa pielęgnacja skóry.

Skóra atopowa musi być systematycznie nawilżana i natłuszczana – nawet kilka razy w ciągu dnia. Do pielęgnacji powinno się stosować wyłącznie preparaty specjalnie dedykowane skórze atopowej. Są to być kremy czy balsamy, które pomagają odbudować naturalną barierę hydrolipidową skóry, aktywnie nawilżają i zapobiegają nadmiernej utracie wody. Tym samym zmniejszone jest uczucie swędzenia, a skóra nie jest tak podatna na podrażnienia. Istotne jest, by wybrany produkt nie zawierał substancji zapachowych i barwników, ponieważ mogą one przyczyniać się do nasilenia stanu zapalnego skóry. W pielęgnacji skóry atopowej trzeba zwracać dużą uwagę na kąpiele czy prysznice, które z jednej strony miejscowo łagodzą świąd, ale jednocześnie przyspieszają gojenie i poprawiają chłonność skóry wobec preparatów natłuszczających (najlepiej gdy preparat jest nakładany w ciągu kilku minut od zakończenia kąpieli). Taka kąpiel może mieć miejsce 2-3 razy w tygodniu, nie powinna trwać dłużej niż 10-15 minut, a woda w niej ma być ciepła, ale nie gorąca (do ok. 36 stopni).  Do kąpieli często polecane są emulsje natłuszczające i emolienty, które nie tylko oczyszczają i nawilżają skórę, ale też wzmacniają barierę ochronną na jej powierzchni, zapobiegając wnikaniu szkodliwych alergenów.

Dodatkowe wzkazówki

1. Dieta: W przypadku chorych na AZS niezwykle ważna jest dieta, w której wyeliminować trzeba nie tylko rozpoznane alergeny, które bezpośrednio nasilają stan zapalny, ale też maksymalnie ograniczyć cukry oraz niezdrowe tłuszcze.
2. Nawadnianie: Suchość skóry można ograniczyć również przez nawadnianie organizmu od wewnątrz, czyli picie dużych ilości wody.
3. Promieniowanie UV: Duża wrażliwość skóry atopowej sprawia, że promieniowanie UV jest dla niej wyjątkowo szkodliwe, a tym samym ochrona przeciwsłoneczna nabiera szczególnego znaczenia.
4. Drażniące materiały: Skóra nie powinna mieć kontaktu z tkaninami syntetycznymi czy wełną – najlepiej wybierać odzież wykonaną z bawełny, ta w kolorze białym dodatkowo nie stwarza ryzyka reakcji alergicznej na barwniki.
5. Pranie: Dla bezpieczeństwa skóry lepiej ubrania prać w środkach pozbawionych substancji zapachowych, wybielaczy i detergentów.
6. Alergeny: Najczęściej chory przechodzi testy alergiczne, które pozwalają ograniczyć kontakt z czynnikami wywołującymi alergię, jednak warto unikać również powszechnych alergenów – dymu papierosowego, sierści kotów i psów czy owoców cytrusowych.
7. Paznokcie: Paznokcie osoby chorej na AZS powinny być zawsze krótko obcięte i gładko opiłowane, co zmniejsza ryzyko wtórnego zakażenia skóry podczas drapania.
8. Rękawiczki: U dzieci rękawiczki założone na noc zapobiegają mimowolnemu drapaniu przez sen, trzeba o nich też pamiętać zimą, gdy chronią dłonie przed drażniącym mrozem i wiatrem.
9. Chłodna ulga: Odczuwanie świądu jest nasilone, gdy jest ciepło, dlatego ulgę przynosi każde ochłodzenie skóry – lekki ubiór, zmniejszona temperatura pomieszczeń czy chłodny prysznic.

Więcej informacji na stronie https://ziololek.pl/kategoria-produktu/dla-mamy-i-dziecka/