Lanolina – skąd się bierze i dlaczego warto o niej pamiętać

Lanolina to sebum wytwarzane przez skórę owiec i produkt uboczny produkcji wełny. Jej głównym zadaniem jest ochrona skóry tych zwierząt przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, jednak równie skutecznie pielęgnuje ludzki naskórek. Dlatego jest używana na szeroką skalę zarówno w przemyśle kosmetycznym, jak i farmaceutycznym.

Lana, czyli wełna

Lanolina pochodzi od łacińskiego słowa „lana”, które oznacza wełnę. Jest to wosk wytwarzany przez owce, a także inne zwierzęta posiadające wełnę. Ich gruczoły łojowe odkładają grubą warstwę naturalnego tłuszczu, która chroni je przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi. Ów tłuszcz to właśnie lanolina, inaczej zwana tłuszczopotem. Owce produkują lanolinę w okresach niekorzystnych warunków atmosferycznych, ponieważ chroni je ona przed zimnem czy gorącem. Substancja ta w postaci czystej ma barwę żółto-brązową. Ma też charakterystyczny zapach zbliżony do alkoholu, który w procesie dalszej obróbki wełny niemal znika.

Cenne właściwości lanoliny

W skład lanoliny wchodzą estry, cholesterol, wyższe kwasy tłuszczowe i alkohole nienasycone. Dzięki ich połączeniu ma ona wiele pożądanych w kosmetyce właściwości. Doceniano je już w XIX w., kiedy to stanowiła ona składnik wielu maści. Lanolina doskonale nawilża skórę. Co sprawia, że jest tak skuteczna? Dzięki swojemu składowi bardzo przypomina warstwę lipidową ludzkiego naskórka. Potrafi ona chronić naszą skórę, tak jak skórę owiec, przed działaniem szkodliwych czynników. Zapobiega także keratynizacji, czyli nadmiernemu narastaniu naskórka. Doskonale zmiękcza i uelastycznia skórę. Tworzy na niej warstwę delikatnego filmu, który sprawia, że skóra staje się gładka. Substancja ta ma także zdolność wiązania się z wieloma substancjami rozpuszczalnymi w wodzie (sama rozpuszcza się w tłuszczach) i z wodą się wiąże, tworząc emulsję. Dodatkowo ułatwia wnikanie składników odżywczych i witamin przez skórę.

Postać czysta i uwodniona

Lanolinę dzieli się na dwa typy: czystą, inaczej bezwodną (Lanolinum anhydricum) i uwodnioną (Lanolinum hydricum). Ta pierwsza (np. LANOSKIN® 100% czysta lanolina) jest najszerzej wykorzystywana w przemyśle kosmetycznym. W tym sektorze jest jednym z najczęściej modyfikowanych surowców chemicznych, głównie po to, by zniwelować jej zapach. Zwykle ma ciemnożółtą barwę, jest gęsta i ciężka. Postać uwodniona wykorzystywana jest natomiast w przemyśle.

Zastosowanie lanoliny na co dzień

Lanolina dodawana jest do kosmetyków o różnym zastosowaniu, często stanowiąc ich bazę. W postaci czystej doskonale natłuszcza, dlatego wchodzi najczęściej w skład kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji suchej skóry, która nie produkuje wystarczającej ilości sebum. Ze względu na swoje właściwości ochronne stosuje się ją w pielęgnacji skóry atopowej. Polecana jest do pielęgnacji skóry osób zmagających się z łuszczycą i nadmiernym wysuszeniem skóry.

Lanolina ze względu na swoje właściwości doskonale sprawdza się m. in. w przypadku pielęgnacji brodawek kobiet karmiących piersią. Zarówno duże podrażnienia brodawek sutkowych, jak i niewielkie ranki potrafią skutecznie zniechęcić do karmienia piersią oraz znacznie je utrudnić. Naturalna lanolina (np. LANOSKIN® 100% czysta lanolina) doskonale sprawdza się w tym przypadku, potrafi ukoić, ochronić i wspierać gojenie pękającej skóry.

Zastosowanie lanoliny w przemyśle farmaceutycznym

Kosmetyki to jednak nie wszystko, ponieważ lanolinę wykorzystuje się także w przemyśle farmaceutycznym. Jej skład sprawia, że przypomina warstwę hydrolipidową naskórka, która zabezpiecza skórę przed czynnikami zewnętrznymi. Dlatego dodawana jest do opatrunków, maści i kremów przyspieszających gojenie. Wykorzystywana jest także jako baza do przygotowywania leków w postaci półstałej. Lanolina ma wysoką wchłanialność przez naskórek i tym samym sprawia, że składniki zawarte w kosmetykach i lekach znacznie lepiej wchłaniają się w głąb skóry.

Czy wiesz, że…

…lanolina bardzo rzadko wywołuje reakcje alergiczne. Badania pokazują, że jest bezpieczna do codziennej pielęgnacji. Dlatego jest zalecana karmiącym mamom i ich maluszkom. Jeśli uczulił Cię produkt zawierający w składzie lanolinę, to najpewniej alergenem był inny jego składnik. W nielicznych przypadkach za alergię odpowiedzialny jest alkohol, który lanolina zawiera.