1000 pierwszych dni, które zaważą na zdrowiu twojego dziecka
Czas ciąży to unikalna i niepowtarzalna okazja do prawidłowego ukształtowania zdrowia dziecka i tym samym zapewnienia mu lepszej przyszłości. Liczne badania dowodzą, że dostarczanie niezbędnych witamin i składników mineralnych w czasie ciąży może mieć olbrzymi wpływ na późniejszą zdolność malucha do prawidłowego wzrostu i nauki.
Dieta przyszłej mamy i dostarczane przez nią maluszkowi składniki odżywcze mają wpływ nie tylko na fenotyp dziecka (jak np. to, czy będzie szczupłe czy otyłe), ale również na tendencje jego organizmu, odporność na choroby, a nawet wpływ na aktywację genów. Okazuje się, że pewne cechy możemy dziedziczyć w inny sposób niż przez zapis genów w naszym DNA. Takimi badaniami dziedziczenia bez zmiany podstawowej sekwencji DNA zajmuje się nowa gałąź nauki – epigenetyka.
Kluczowe 1000 dni w rękach mamy
Mama może mieć wpływ na zdrowie swojego dziecka na każdym etapie rozwoju, począwszy od przygotowania do ciąży, przez cały czas jej trwania, aż po czas karmienia piersią. Te kluczowe momenty to tzw. okna krytyczne rozwoju, w których istnieje możliwość wpływu na materiał genetyczny. Maksymalną ochronę DNA dziecka można zapewnić m.in. poprzez właściwe odżywianie oraz specjalistyczne wsparcie dietetyczne. Warto więc dbać o zdrową, odpowiednio zbilansowaną dietę, a w razie potrzeby uzupełniać niedobory składników odżywczych właściwie dobranymi suplementami.
Zmniejsz ryzyko chorób u dziecka
Najnowsze badania sugerują, że niektóre z głównych chorób w dorosłym życiu mają swoje źródło w życiu płodowym, szczególnie w przypadku zbyt słabego wzrostu wewnątrzmacicznego (hipotrofii). Do takich chorób należą: choroby wieńcowe serca, nadciśnienie i cukrzyca typu 2. Choroby te mogą być konsekwencją niewłaściwego „programowania metabolicznego”, do którego dochodzi, gdy podaż i proporcje składników odżywczych nie odpowiadają zapotrzebowaniu płodu i w konsekwencji „programują” względną masę tkanki tłuszczowej płodu oraz późniejsze preferencje pokarmowe w dorosłym życiu. Dowody epidemiologiczne popierają hipotezę programowania zdrowia i choroby już w początkowych fazach rozwoju płodu. Nadmiar składników odżywczych lub ich niedobór w tym okresie zwiększa ryzyko choroby w wieku dorosłym. Dane te pochodzą m.in. z długofalowych badań 25 000 kobiet i mężczyzn z Wielkiej Brytanii. Osoby, które były małe lub nieproporcjonalne zaraz po urodzeniu, miały w związku z tym podwyższone ryzyko choroby niedokrwiennej serca, wysokiego ciśnienia krwi, wysokiego stężenia cholesterolu i nieprawidłowego metabolizmu glukozy. Nawiasem mówiąc, programowanie metaboliczne zostało już dawno temu udowodnione u pszczół, gdyż skład pokarmu, jaki otrzymują larwy, determinuje, czy przekształcą się one w robotnicę czy królową. U ludzi programowanie metaboliczne i długotrwałe skutki zdrowotne mają swoje źródło w obserwacjach i badaniach przeprowadzonych w Holandii po II wojnie światowej. Pod koniec wojny wiele milionów osób w zachodniej Holandii nie miało zapasów żywności, co spowodowało głód. Okazało się, że jego skutki miały wpływ na zdrowie nie tylko osób dotkniętych głodem, ale również na zdrowie kolejnych pokoleń.
Tekst: dr n. przyr. Marzena Kucia
