Chcesz wzmocnić odporność niemowlęcia? Pamiętaj o tych składnikach
Okres wczesnego dzieciństwa to czas intensywnego rozwoju i doskonalenia funkcjonowania układu odpornościowego. Po narodzinach przychodzi kluczowy moment dla wykształcenia wewnętrznej mocnej tarczy ochronnej, która będzie broniła organizm m.in. przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Rodzice powinni aktywnie wspierać ten proces, przede wszystkim poprzez odpowiednio zbilansowaną dietę dziecka, dostosowaną do jego szczególnych potrzeb. Podpowiadamy, jakie witaminy i składniki mineralne powinny znaleźć się w codziennym menu niemowlęcia, ponieważ są niezbędne dla wsparcia rozwijającego się układu odpornościowego.
System odpornościowy potrzebuje czasu i wsparcia
Mimo że układ odpornościowy zaczyna się kształtować już w okresie prenatalnym, po narodzinach nie osiąga jeszcze pełnej dojrzałości. To dlatego pierwsze miesiące po urodzeniu, kiedy maluszek przebywa w szpitalu, a później w domu wśród innych członków rodziny, są dla niego ogromnym wyzwaniem. Układ odpornościowy niemowlęcia dopiero uczy się rozpoznawać i reagować na bakterie czy wirusy. Mimo że noworodek posiada własne przeciwciała IgM oraz otrzymane od mamy przez łożysko immunoglobuliny IgG, jego organizm nie umie jeszcze walczyć z drobnoustrojami z zewnątrz, ponieważ wcześniej nie miał z nimi bezpośredniego kontaktu. Proces kształtowania odporności jest intensywny w 1000 pierwszych dni życia i jest kontynuowany dłużej, aż do ok. 12. roku życia, kiedy układ odpornościowy osiąga dojrzałość. Aby wspierać ten proces, niemowlęciu należy zapewnić zrównoważoną dietę, która dostarczy odpowiednią ilość składników odżywczych, w tym witamin i składników mineralnych. Pozytywny wpływ na kondycję dziecka ma także dbanie o jego dobry sen oraz przebywanie na świeżym powietrzu – nawet podczas chłodniejszych i deszczowych czy śnieżnych dni. Warto wtedy zadbać o odpowiednie ubranie, które uchroni niemowlę zarówno przed wychłodzeniem, jak i przegrzaniem. Trzeba też przestrzegać zasad higieny, często myć ręce, unikać kontaktu z osobami chorymi, a także stosować się do kalendarza szczepień ochronnych.
To ciekawe!
Odporność bierze swój początek w przewodzie pokarmowym, gdzie znajduje się ok. 70-80% wszystkich komórek odpornościowych[1]. Odpowiednio skomponowana dieta, która dostarczy dziecku ważne witaminy i składniki mineralne, ma kluczowe znaczenie dla dojrzewania i prawidłowego funkcjonowania odporności.
Mleko mamy wzmacnia tarczę ochronną
Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby w 6 pierwszych miesiącach życia niemowlę było karmione wyłącznie piersią[2]. Mleko matki powinno pozostać ważnym elementem diety dziecka – przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających – nawet do ok. 2. roku życia lub dłużej. Dlaczego? Ponieważ to skarbnica składników odżywczych ważnych dla harmonijnego rozwoju organizmu niemowlęcia, w tym jego układu odpornościowego. Kobiecy pokarm posiada właściwości antybakteryjne, zawiera przeciwciała, które chronią niemowlę przed chorobotwórczymi drobnoustrojami, a także oligosacharydy, które stymulują aktywność dobrych bakterii w przewodzie pokarmowym dziecka. Mleko mamy to również witaminy i składniki mineralne mające wpływ na rozwój i prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, takie jak:
- witamina A, która zapewnia prawidłowe działanie układu immunologicznego i jest niezbędna w dojrzewaniu i różnicowaniu się komórek układu odpornościowego,
- witamina C, która wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, a w dużym stężeniu występuje w leukocytach, gdzie jest szybko zużywana w czasie infekcji,
- witamina D, która bezpośrednio oddziałuje na komórki układu immunologicznego – monocyty i makrofagi – pobudzając reakcje odpornościowe organizmu (przy czym kobiecy pokarm zawiera niewielkie ilości witamy D, dlatego w porozumieniu z lekarzem pediatrą warto ją dodatkowo suplementować u dziecka),
- cynk o złożonym działaniu na układ odpornościowy – m.in. wpływa pośrednio na nasilenie odpowiedzi immunologicznej w walce z patogenami, a niedobór cynku negatywnie wpływa na funkcjonowanie komórek odpornościowych,
a ponadto witamina E, która odpowiada za regulację aktywności komórek układu odpornościowego i wykazuje silne działanie przeciwutleniające poprzez niszczenie wolnych rodników oraz żelazo o złożonym działaniu na odporność – wpływa m.in. na dojrzewanie, aktywację, różnicowanie i funkcjonowanie limfocytów, czyli komórek odpornościowych będących podstawą odpowiedzi immunologicznej.
Ważne!
Skład mleka mamy zmienia się w zależności od pory roku, dnia, a nawet fazy karmienia, aby zawsze odpowiadać na aktualne potrzeby dziecka.
Immuno-kompozycja – kiedy mama nie może karmić piersią
Jeżeli z różnych powodów mama nie może kontynuować karmienia piersią lub decyduje się na zmianę sposobu żywienia swojego dziecka w drugim półroczu jego życia, dobrze, aby wybór mleka następnego skonsultowała z lekarzem pediatrą. Warto też, aby mama pamiętała o jednej zasadzie: o tym, czy pokarm jest odpowiedni dla niemowlęcia, nie świadczy jeden wyjątkowy element, ale cały jego skład. Przykładem produktu, który zawiera składniki ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jest Bebilon 2 Advance PRONUTRA – mleko następne, które posiada kompletną kompozycję składników[3], w tym także te naturalnie występujące w mleku matki. Produkt zawiera m.in. immuno-kompozycję, czyli witaminy A, C i D oraz cynk – składniki, które tak jak w mleku matki odpowiadają za wsparcie odporności. To mleko następne rekomendowane jako numer 1 przez pediatrów w Polsce[4].
Poznaj więcej sposobów, jak wspierać odporność Twojego dziecka
O wpływie prawidłowego żywienia na układ odpornościowy niemowlęcia, a także o tym, jak dbać o odporność dziecka przez cały rok, przeczytasz na www.BebiProgram.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci, którzy odpowiedzą na Twoje pytania w tym zakresie.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
[1] Helander HF & Fändriks L (2014) Scand J Gastroenterol 49:681-9.
[2] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
[3] Kompletna kompozycja Bebilon 2 zgodna z przepisami prawa zawiera m.in. witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, DHA i ALA dla rozwoju mózgu oraz żelazo i jod dla rozwoju poznawczego. Laktoza, DHA, witaminy, żelazo, wapń naturalnie występują w mleku matki.
[4] Wśród mlek następnych, na podstawie badania przeprowadzonego przez Minds & Roses Sp. z o.o. w marcu 2023 r.
