Soki 100% w codziennej diecie
Departament Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Departament Rolnictwa USA opublikowały The Dietary Guidelines for Americans 2015-2020, zawierające najważniejsze rekomendacje żywieniowe. W obecnej edycji wydawanego co 5 lat dokumentu czytamy, że szczególny niepokój budzi niskie spożycie m. in. warzyw i owoców oraz ich przetworów w amerykańskim społeczeństwie. Z tego powodu w rekomendacjach pojawiło się zalecenie, aby wśród produktów, o które należy wzbogacić codzienną dietę znalazły się m.in. 100% soki owocowe i warzywne.
Z problemem niskiego spożycia owoców i warzyw boryka się większość krajów wysokorozwiniętych. Stanowi on poważne zagrożenie dla kondycji zdrowotnej społeczeństwa. Dieta uboga w warzywa i owoce może bowiem prowadzić do wielu chorób (m.in. choroby układu krążenia, choroby nowotworowe), jak również jest jedną z przyczyn otyłości. Z tego powodu w wielu krajach Europy Środkowej i Zachodniej oraz w Stanach Zjednoczonych wprowadzane są szczegółowe rekomendacje i zalecenia, promujące obecność tych produktów w codziennej diecie. Decyzja Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Departamentu Rolnictwa USA potwierdza, jak ważna jest edukacja i kształtowanie prawidłowych postaw żywieniowych. Przytoczona publikacja stanowi niezbędne źródło wiedzy oraz wytycznych dla decydentów i profesjonalistów zajmujących się problematyką zdrowia, a także pomaga obywatelom dokonywać zdrowych wyborów żywieniowych dla siebie i swoich rodzin.
W USA przyjęło określać się zalecane do spożycia ilości warzyw i owoców, korzystając z miary pojemności określanej jako filiżanka. Miara ta odpowiada, używanej także często w polskich zaleceniach, garści owoców bądź warzyw. Zgodnie ze wskazaniami mężczyźni powinni spożywać minimum 4 filiżanki warzyw oraz 2,5 filiżanki owoców dziennie. Dla kobiet minimalne zalecenia wynoszą odpowiednio 3 i 2 filiżanki. Inne, istotne wytyczne dotyczą m. in. zniesienia dziennego limitu spożycia cholesterolu oraz ograniczenia konsumpcji tłuszczów nasyconych i cukrów dodanych do maksimum 10% kalorii dostarczanych organizmowi każdego dnia.
Rekomendacje Amerykanów zalecające picie soków 100% są zbliżone do wytycznych polskich ekspertów. Podobnie bowiem jak Stany Zjednoczone i duża część krajów Unii Europejskiej, Polska boryka się wciąż ze zbyt małym spożyciem owoców i warzyw. Ta niepokojąca tendencja widoczna jest także wśród dzieci, które dopiero kształtują swoje nawyki żywieniowe. Dlatego też, w opublikowanej niedawno przez Instytut Żywności i Żywienia Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, polscy specjaliści zalecają jak najczęstsze spożywanie warzyw i owoców (minimum to 400 g/dziennie). Rola warzyw i owoców jest na tyle istotna, że w zaktualizowanej „piramidzie” produkty te stanowią podstawę diety. W komentarzu do piramidy zdrowego żywienia również podkreślony został fakt, że jedną z dziennych porcji warzyw lub owoców może stanowić szklanka soku. Stanowisko to pokrywa się także z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia.
– Z punktu widzenia żywieniowego soki warzywne i owocowe są bardzo wartościową grupą produktów. Stanowią łatwą formę dostarczania niezbędnych składników odżywczych obecnych w owocach i warzywach, ponieważ ich skład jest zbliżony do składu świeżych warzyw i owoców, z których powstały. Należy w tym miejscu podkreślić, że ze względu na fakt, iż soki stanowić mogą jedną z zalecanych codziennych porcji warzyw lub owoców, ich powstawanie obwarowane jest bardzo restrykcyjnymi regulacjami Unii Europejskiej i polskiego prawa. Zgodnie z przepisami do żadnego soku owocowego czy też warzywnego nie można dodawać substancji konserwujących, barwników i aromatów innych niż otrzymane z owoców i warzyw, z których zostały wyprodukowane – powiedziała dr Katarzyna Stoś, prof. nadzw. Instytutu Żywości i Żywienia., i dodała – W Unii Europejskiej, w tym Polsce, przepisy są do tego stopnia restrykcyjne, że do soków owocowych nie wolno również dodawać żadnych cukrów. Tym samym w naszym regionie nazwa sok owocowy gwarantuje, że w produkcie znajduje się tylko ten cukier, który znajdował się w owocach, z których sok powstał. Zatem sok owocowy równa się sok 100%.
Ekspertów na całym świecie niepokoi fakt zbyt niskiego spożycia warzyw i owoców, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Dlatego, mając na względzie poprawę zdrowia społeczeństwa i wykształcanie zdrowych nawyków od najmłodszych lat, wskazują w swoich zaleceniach ich istotność w codziennej diecie człowieka. Bardzo wyraźnie podkreślają, że owoce i warzywa, w tym powstałe z nich soki, stanowić powinny jej podstawowy element.
