Rozszerzasz dietę niemowlęcia? Dowiedz się, jak to robić, aby wspierać jego prawidłowy rozwój
Właściwe żywienie w pierwszych latach życia jest bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Jeśli niemowlę jest już gotowe na odkrywanie nowych smaków – innych niż mleko mamy – oznacza to, że rodzice stają przed nie lada wyzwaniem. Wymagania żywieniowe malucha w tym wieku różnią się bowiem od potrzeb starszych członków rodziny. Wiedza na temat prawidłowego rozszerzania diety jest zatem niezbędna. Oto wskazówki, które pomogą Ci dokonywać właściwych wyborów – w trosce o potrzeby rozwijającego się organizmu niemowlęcia.
Kluczowy czas 1000 pierwszych dni
Okres 1000 pierwszych dni życia (liczony od poczęcia przez pierwsze 3 lata życia) jest wyjątkowy. W tym czasie bardzo intensywnie rozwijają się poszczególne narządy i układy w organizmie. Funkcje wątroby i nerek wciąż się kształtują, tempo opróżniania żołądka jest wolne, a wytwarzanie enzymów trawiennych – ograniczone1. Ponadto intensywnie rozwija się mózg, układ nerwowy i odpornościowy, które są wyjątkowo wrażliwe na różnego rodzaju zanieczyszczenia2. Ze względu na wrażliwość narządów oraz dojrzewanie funkcji organizmu maluchy dopiero przygotowują się na posiłki z rodzinnego stołu i w początkowym okresie życia wymagają szczególnego sposobu żywienia. Warto więc dbać o prawidłową dietę zarówno niemowlęcia, jak i małego dziecka, ponieważ od tego m.in. zależy jego samopoczucie, kondycja fizyczna, a przede wszystkim prawidłowy rozwój, co ma wpływ na przyszłość malucha.
O tym pamiętaj
Rozszerzanie jadłospisu powinno nastąpić nie wcześniej niż w 17. tygodniu życia (początek 5. miesiąca) i nie później niż w 26. tygodniu (początek 7. miesiąca)3.
Pierwsze smaki w diecie malucha
W pierwszym półroczu życia pokarm kobiecy zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na niezbędne składniki odżywcze, jednocześnie zapewniając mu prawidłowy rozwój4. Po skończeniu 6. miesiąca życia mleko mamy lub mleko następne, jeśli kontynuowanie karmienia piersią nie jest możliwe, wciąż powinno stanowić podstawę jadłospisu dziecka, a jego urozmaicanie ma na celu zapewnienie odpowiedniej podaży energii i składników odżywczych, na które zapotrzebowanie zmienia się wraz z rozwojem młodego organizmu. Ponadto to czas zapoznawania niemowlęcia z nowymi smakami i konsystencjami.
Zanim jednak podejmiesz decyzję o pierwszej nowości w diecie malucha, pamiętaj, że organizm niemowlęcia nie jest obojętny na składniki zawarte w pożywieniu. Najmłodsi wymagają pokarmów, które będą dopasowane do ich szczególnych potrzeb – zarówno pod względem składu, wartości odżywczej, jak i konsystencji.
To ważne!
- W okresie rozszerzania diety należy stopniowo zapoznawać malucha z konsystencjami – od gładkiej do zawierającej wyczuwalne cząsteczki pokarmu aż po posiłki z dużymi kawałkami. Rodzaj pokarmów powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dziecka, a z czasem wspierać rozwój umiejętności gryzienia i żucia:
- po 4.-po 6. miesiącu – konsystencja papkowata, pokarmy rozdrobnione,
- po 8.-po 9. miesiącu – mniejsze kawałki do nauki gryzienia i żucia
- po 12.-po 15. miesiącu – z dużymi kawałkami do nauki gryzienia i żucia, różnorodne konsystencje zachęcające do nauki samodzielnego jedzenia.
- Nowe pokarmy należy wprowadzać do diety stopniowo, zaczynając od niewielkich ilości (np. 3-4 łyżeczki), przy jednoczesnej obserwacji reakcji dziecka.
- Ze względu na trudniejszą akceptację smaku warzyw to właśnie te produkty należy wprowadzać do diety niemowlęcia jako pierwsze (zwłaszcza zielone)5. Ze smakiem owoców najlepiej zapoznać malucha około 2 tygodnie później, przy jednoczesnej kontynuacji podawania warzyw. W następnej kolejności należy wprowadzać produkty zbożowe i inne, tj. mięso, ryby, jaja czy przetwory mleczne.
Posiłki skrojone na miarę potrzeb najmłodszych
O tym, czy produkt jest odpowiedni dla niemowlęcia, nie świadczy kolorowe opakowanie z uroczym obrazkiem, które tylko sugeruje, że żywność jest przeznaczona dla najmłodszych. Warto sięgać po produkty stworzone specjalnie dla niemowląt i małych dzieci, czyli ze wskazaniem wieku na opakowaniu. Zgodnie z przepisami prawa ta kategoria żywności spełnia wyjątkowo restrykcyjne normy, a jej skład i konsystencja dopasowane są do potrzeb dziecka na określonym etapie rozwoju. Takie produkty można z łatwością rozpoznać na sklepowej półce. Na etykiecie zawierają informację, np. po 6. czy 8. miesiącu życia, co jest gwarancją dopasowania zarówno składu, jak i konsystencji do potrzeb dziecka na określonym etapie rozwoju.
Tak radośnie się rośnie!
Całe szczęście asortyment żywności przeznaczonej specjalnie dla najmłodszych jest bardzo szeroki, a zatem rodzice mają w czym wybierać. Przykładem produktów dedykowanych najmłodszym na etapie rozszerzania diety są obiadki BoboVita. To jakość potwierdzona na 100% – zawarte w nich składniki przechodzą nawet kilkaset testów jakości i bezpieczeństwa. Czy wiesz, że warzywa w posiłkach spełniają 5000 razy bardziej restrykcyjne normy jakości w porównaniu do warzyw ogólnego przeznaczenia?* Ponadto obiadki są ze składnikami w 100% naturalnego pochodzenia i mają prosty skład – są bez zbędnych dodatków6. To również 100% mięsa bez pozostałości antybiotyków, które pochodzi wyłącznie od sprawdzonych dostawców** oraz 100% dziko żyjących ryb ze zrównoważonych połowów. Co więcej, wybrane obiadki zawierają kwas ALA niezbędny dla prawidłowego rozwoju mózgu i tkanek nerwowych.
Uwzględniając w diecie dziecka takie produkty, rodzice mogą mieć pewność, że wybierają żywność dopasowaną do potrzeb żywieniowych rozwijającego się dziecka, a przede wszystkim sięgają po produkty, które powstały ze szczególną dbałością o jakość i bezpieczeństwo.
Dołącz do klubu BoboVita!
Jeśli poszukujesz więcej informacji na temat rozszerzania diety niemowlęcia, zarejestruj się do klubu BoboVita i otrzymaj m.in. „Poradnik rozszerzania diety niemowlęcia”. To kompendium wiedzy, które zawiera najważniejsze wskazówki dotyczące wprowadzania nowych pokarmów – w oparciu o aktualną i rzetelną wiedzę specjalistów w dziedzinie żywienia niemowląt i małych dzieci.
*Dotyczy norm dla pestycydów w warzywach.
**Zgodnie z limitami i zakazami określonymi prawem.
Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.
[1] „Raport: bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci”. Pod redakcją: prof. dr hab. n. med. Piotra Sochy oraz dr hab. inż. Anny Harton, 2022 RAPORT Bezpieczeństwo żywności, a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci (1000dni.pl). Dokument ten stanowi kompendium wiedzy na temat wpływu bezpieczeństwa żywności na stan zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.
[2] Tamże.
[3] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.
[4] Fewtrell M, Bronsky J, Campoy C i wsp. Complementary Feeding: A Position Paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2017; 64:119-132.
[5] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.
[6] Zgodnie z przepisami prawa, żywność dla niemowląt i małych dzieci nie zawiera konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku.