Komórki macierzyste z krwi pępowinowej odkrywają przed naukowcami kolejne właściwości
Profesor Joanne Kurtzberg (Duke University, Stany Zjednoczone), pionierka przeszczepień komórek macierzystych z krwi pępowinowej, do Warszawy przyjechała na zaproszenie Polskiego Banku Komórek Macierzystych.
Krew pępowinowa pozostaje w pępowinie i łożysku po narodzinach dziecka. Jest bogatym źródłem komórek macierzystych, które podobnie jak komórki szpiku mogą być przeszczepiane w celu odbudowy układu krwiotwórczego czy odpornościowego. Komórki z krwi pępowinowej dotąd były stosowane głównie w hematoonkologii (odbyło się ponad 40 tysięcy takich zabiegów), teraz amerykańscy, ale także polscy lekarze prowadzą badania nad jej wykorzystaniem w takich schorzeniach jak autyzm czy mózgowe porażenie dziecięce (MPD) Zdaniem prof. Joanne Kurtzberg wstępne wyniki badań są obiecujące, ale potwierdzenie skuteczności terapii wymaga dalszych prac.
– Zaobserwowaliśmy, że docierające do mózgu komórki z krwi pępowinowej mogą łagodzić stany zapalne, wspierać proces mielinizacji, czyli tworzenia osłonki wokół włókien nerwowych w mózgu, a także wspomagać pracę tego organu. Zaczęliśmy więc rozważać możliwość zastosowania krwi pępowinowej w postaci wlewu, szczególnie z wykorzystaniem komórek własnych dziecka, aby zweryfikować, czy jej działanie byłoby podobne w przypadku chorób nieuwarunkowanych genetycznie, jak MPD czy autyzm. Mamy nadzieję, że terapie komórkami macierzystymi doprowadzi do poprawy statystyk terapii tych chorób. Wiemy na przykład, że w przypadku dzieci z MPD leczenie to zdecydowanie poprawia sprawność ruchową, a tym samym może zwiększyć poziom samodzielności. Z kolei u dzieci z autyzmem obserwujemy złagodzenie objawów tego zespołu. Część z nich staje się bardziej otwarta, lepiej się komunikuje, szczególnie jeśli chodzi o rozwój mowy, a część wykazuje mniejszą liczbę objawów obsesyjno-kompulsyjnych – mówi prof. Joanne Kurtzberg z amerykańskiego Duke University.
Prof. Kurtzberg, podkreśla, że dzięki kompleksowemu leczeniu i rehabilitacji pacjenci z mózgowym porażeniem dziecięcym mają szansę na poprawę sprawności, zwiększenie możliwości ruchowych czy choćby odrobinę samodzielności. To samo dotyczy dzieci autystycznych.
W Polsce prace nad wykorzystaniem własnych komórek macierzystych z krwi pępowinowej prowadzą m.in. lekarze z Wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego.
– W ramach eksperymentu medycznego wykonaliśmy dwa podania krwi pępowinowej u dzieci z autyzmem. W jednym przypadku była to krew allogeniczna, w drugim autologiczna. W przypadku dwójki pacjentów rodzice już zauważyli pewną poprawę. Jedno z dzieci miesiąc po zabiegu zaczęło wymawiać pojedyncze słowa, choć wcześniej nie mówiło. Takie podanie jest bezpieczne dla pacjenta i proste – wymaga jedynie kilkugodzinnego pobytu w szpitalu – mówi prof. Krzysztof Kałwak z Wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego.
W Polsce na bankowanie krwi pępowinowej decyduje się niewielki odsetek rodzących kobiet czy rodzin w porównaniu do innych krajów Europy. Obserwowany jest wzrost liczby osób zainteresowanych tą kwestią. Krew pępowinowa zdeponowana w banku komórek macierzystych jest zawsze dostępna dla jego właściciela lub jego najbliższej rodziny.
– Rodzice, którzy chcieliby wykorzystać pobraną wcześniej krew pępowinową, powinni przede wszystkim zgłosić się do swojego banku komórek macierzystych Procedura wygląda w ten sposób, że po ustaleniu miejsca, gdzie komórki macierzyste będą wykorzystane, my ustalamy logistykę bezpośrednio z tym ośrodkiem, szpitalem czy kliniką transplantologiczną i dostarczamy materiał dla pacjenta, który jest gotowy do terapii – dodaje dr Tomasz Baran.
Terapie chorób neurologicznych komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej – bez względu na to czy wykorzystywane są komórki innego dawcy czy też własne komórki pacjenta – realizowana jest w ramach procedury medycznego eksperymentu leczniczego. Jednak w przypadku, gdy przeszczepienie wykonywane jest z komórek autologicznych (pobranych od pacjenta przy porodzie i zdeponowanych w banku komórek macierzystych) zabieg może być wykonany szybciej(preparat komórek macierzystych jest dostępny dla pacjenta właściwie od ręki).
