Porady dla kobiety karmiącej piersią

Zarówno dla dziecka, jak i dla mamy moment karmienia – mimo wielu trudności, które mogą się zdarzyć – to wyjątkowa chwila, budująca między nimi niepowtarzalną relację. Mleko kobiece jest najlepszym pokarmem dla niemowlęcia i niedoścignionym wzorem żywienia. Zawiera unikalną kompozycję składników odżywczych. Co należy zrobić, aby karmienie piersią przebiegało harmonijnie? Poznaj kilka porad od Agnieszki Kacalak, położnej, eksperta współpracującego z bebiprogram.pl.

Jakie są zalety karmienia piersią?

Karmienie piersią ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju fizycznego, ale także emocjonalnego dziecka. Podczas karmienia niemowlę otrzymuje od swojej mamy unikatowy pokarm, idealnie dostosowany do jego wieku i potrzeb. Inny skład będzie miało mleko kobiety dla dziecka urodzonego przedwcześnie, a inny – noworodka urodzonego o czasie. Karmienie piersią powoduje, że dzieci rzadziej zapadają na choroby górnych dróg oddechowych, zapalenia ucha środkowego oraz cukrzycę typu I.

Dodatkowo bliskość mamy, częsty z nią kontakt, dotyk, zapach, głos działają uspokajająco i relaksująco na dziecko, uaktywniając jednocześnie wszystkie jego zmysły. Podczas karmienia między mamą a niemowlęciem rozwija się szczególna więź, co korzystnie wpływa na jego prawidłowy rozwój emocjonalny i społeczny.

Karmienie piersią ma także ogromne znaczenie dla prawidłowego przebiegu okresu połogu u kobiety. Karmienie piersią przyspiesza bowiem obkurczanie się mięśnia macicy, co minimalizuje utratę krwi w połogu, a wydzielająca się oksytocyna podczas laktacji powoduje, że z każdym dniem więź mamy i niemowlęcia staje się silniejsza. Karmiąca kobieta ma poczucie, że jest jedyna i niezastąpiona w życiu swojego dziecka, co dodatkowo podnosi poczucie jej wartości.

Czasem przy karmieniu piersią występują trudności. Jak sobie z nimi radzić?

W pierwszych tygodniach i miesiącach życia dziecka bardzo często młode mamy borykają się z trudnościami dotyczącymi karmienia piersią. Najczęściej wymieniane problemy tego okresu to:

• wątpliwości dotyczące prawidłowego przystawiania dziecka do piersi i prawidłowej techniki karmienia;
• problemy dotyczące kształtu brodawek (szczególnie brodawki płaskie i wklęsłe powodują niepokój, ponieważ często w pierwszych dniach laktacji dochodzi do ich uszkodzenia – są poranione, zmacerowane, krwawią i są bolesne);
• wątpliwości dotyczące tego, czy dziecko wystarczająco się najada i prawidłowo przybiera na masie ciała, szczególnie, kiedy niemowlę kilka razy na dobę ulewa pokarm.

Dodatkowo, młodzi rodzice często wskazują na ulewanie pokarmu jako jeden z podstawowych problemów, z jakim się spotykają. Noworodki i niemowlęta ulewają bardzo często. Wynika to z niedojrzałości mięśnia dolnego zwieracza przełyku, który zapobiega cofaniu się treści z żołądka do przełyku.

Skąd rodzice mogą wiedzieć, że niemowlę nadmiernie ulewa i to moment, w którym powinni udać się do lekarza?

Należy uważnie obserwować dziecko. Ważne, aby umieć odróżnić ulewania od wymiotów. Kiedy dziecko ulewa, treść pokarmowa wypływa z jego ust (czasem noska) powoli, a zapachem przypomina dopiero zjedzony pokarm. Po ulaniu dziecko spokojnie zasypia lub dojada kolejną porcję pokarmu. Wymioty to gwałtowny, wręcz niekiedy chlustający wypływ treści z buzi i noska, któremu często towarzyszy krztuszenie się dziecka. Niemowlę jest wtedy niespokojne, kwaśny zapach pokarmu daje mu dodatkowy dyskomfort i może powodować uczucie pieczenia błon śluzowych (jama ustna, przełyk).

Warto także zwrócić uwagę na ogólne zachowanie niemowlęcia. Jeśli dziecko śpi spokojnie, ulewania prawdopodobnie nie mają wpływu na jego prawidłowy rozwój. Natomiast jeśli dziecko często się budzi, jest niespokojne, często płacze i nie przybiera prawidłowo na masie ciała, wyczuwalny jest także kwaśny zapach pokarmu z ust – to zdecydowanie sygnał, aby zgłosić się z dzieckiem do lekarza. Na podstawie badania i wywiadu z rodzicami oraz badań dodatkowych specjalista może stwierdzić, czy występujące u dziecka objawy wymagają leczenia.

Jak można zaradzić ulewaniom?

W zależności od przyczyn ulewania możemy spróbować je złagodzić, dbając przede wszystkim o wyeliminowanie dodatkowej przyczyny. Pamiętajmy, że podstawową jest niedorozwój mięśnia dolnego zwieracza przełyku u niemowlęcia. Mamie karmiącej piersią zalecam:

• Przede wszystkim zadbaj o komfort swój i dziecka podczas karmienia. Usiądź w fotelu wygodnie i jeśli dziecko płacze, przed przystawieniem do piersi postaraj się je utulić w ramionach, aby nie nałykało się powietrza podczas gwałtownego zasysania brodawki lub smoczka.
• Po każdym karmieniu potrzymaj dziecko w wygodnej pozycji do odbicia – nadmiar powietrza gromadzący się w żołądku także może być powodem ulewania lub nawet wymiotów. Jeśli dziecko ulewa, pomocne może być uniesienie wezgłowia łóżeczka do góry, dzięki czemu pokarm siłą ciężkości spłynie w dół żołądka i nie powinien cofać się do przełyku.
• Pamiętaj, aby ulewające dziecko układać do snu w pozycji „na boczku”, dzięki czemu ulewany pokarm wypłynie z ust dziecka i nie spowoduje zachłyśnięcia.

Jedną z przyczyn ulewania niemowląt może być także przejedzenie – kiedy maluszek zjada więcej, niż mieści się do małego żołądka. Dzieci karmione na żądanie często budzą się co 3-4 godziny i kiedy są bardzo głodne – w pierwszych minutach karmienia mogą połykać duże ilości powietrza oraz potrzebują dużej ilości pokarmu. Właśnie dlatego czasem niemowlę warto wybudzać częściej (nawet co 2 godziny), aby zjadało mniejsze porcje, co może zapobiegać lub zmniejszyć ulewanie.

Jeżeli pomimo zastosowania powyższych wskazówek dziecko nadal ulewa – lekarz pediatra może zalecić stosowanie specjalnych preparatów zagęszczających pokarm, dzięki czemu ulewania mogą znacznie się zmniejszyć lub ustąpić.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.