Mamo, czy wiesz wszystko o rozwoju brzuszka swojego maluszka?

Ciąża to czas, w którym układ pokarmowy dziecka intensywnie się kształtuje i przygotowuje się do pełnienia swojej roli, kiedy maluch przyjdzie na świat. Po narodzinach dziecka jego brzuszek ciągle się jeszcze rozwija i potrzebuje odpowiedniego, dopasowanego do jego potrzeb sposobu żywienia. Pierwsze lata życia dziecka to dynamiczny czas nabywania przez mały brzuszek nowych umiejętności. Warto wiedzieć, jak wygląda proces rozwoju układu pokarmowego oraz czego brzuszek „uczy się” w kolejnych miesiącach życia dziecka.

Pierwszy miesiąc brzuszka

Po narodzinach niedojrzały jeszcze układ pokarmowy niemowlęcia podejmuje się realizacji swoich podstawowych funkcji, czyli trawienia i wchłaniania przyjmowanych pokarmów. W 1. roku życia mikrobiota jelitowa malucha (która odpowiada m.in. za wspieranie systemu odpornościowego^[1]) intensywnie dojrzewa, dlatego najlepszym i najbezpieczniejszym pokarmem dla noworodka, wspierającym jego rozwój, jest mleko mamy. W pierwszych tygodniach życia niemowlę należy karmić na żądanie – mama w ciągu doby powinna przystawiać je do piersi kilkanaście razy (średnio 8-10) – i jest to ważny moment, kiedy kobieta uczy się potrzeb żywieniowych swojego dziecka^[2]. W tym czasie maluch posiada już naturalny odruch ssania oraz połykania mleka mamy. Pierwsze tygodnie to również okres, w którym mogą się pojawić u maluszka luźne stolce – nie powinno to niepokoić rodziców, są one spowodowane m.in. zmniejszonym wydzielaniem enzymów trawiennych, a tym samym niską aktywnością enzymu laktaza, która trawi cukier mleczny obecny w mleku mamy (laktozę). Takiego typu stolce są najczęściej przejściowe. Jeśli będzie to trwało dłużej, rodzice powinni skontaktować się z lekarzem pediatrą.

Pierwsze półrocze brzuszka

U niemowląt mogą występować zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, np. występujące często ulewania. Między 2. a 3. miesiącem życia zwiększa się sprawność działania mięśnia dolnego  zwieracza przełyku, który blokuje cofanie się pokarmu z żołądka malucha. Ulewanie u niemowlęcia zazwyczaj przemija samoczynnie do 6. miesiąca, ale może utrzymywać się nawet do 12. miesiąca życia. Między 2. a 4. miesiącem życia wraz z rozwojem i wzrostem dziecka zmniejsza się liczba karmień – do około 6 posiłków na dobę. Pod koniec pierwszego półrocza ma już miejsce etap rozszerzania diety, który powinien nastąpić nie wcześniej niż po ukończeniu 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu życia dziecka. Maluch, który zapozna się z nowymi smakami, powinien dostawać 5 posiłków dziennie, a porcje powinny być dopasowane do jego indywidualnych potrzeb. Pomiędzy 7. a 8. miesiącem życia następuje dynamiczny rozwój umiejętności samodzielnego jedzenia: maluch umie już pobierać pokarm wargami, gryzie i żuje, porcje posiłków dziecka są coraz większe, a jadłospis jest już urozmaicony. Ostanie trzy miesiące przed 1. urodzinami to okres, w którym maluszek doskonali umiejętność samodzielnego jedzenia. Pod koniec 1. roku enzymy trzustkowe, które trawią i rozkładają węglowodany, białka i tłuszcze, osiągają aktywność zbliżoną do tej, jaka występuje u osób dorosłych.

Zalecenia ekspertów

Po przyjściu dziecka na świat jego układ pokarmowy wciąż jest bardzo delikatny i wrażliwy, dlatego wymaga wyjątkowej opieki. Najlepiej dopasowanym pokarmem do potrzeb żywieniowych malucha jest mleko mamy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia, a następnie stopniowe rozszerzanie diety, przy kontynuacji karmienia do 2. roku życia lub dłużej. W przypadku gdy karmienie piersią jest z różnych powodów niemożliwe, eksperci zalecają podawanie niemowlęciu (a później małemu dziecku) mleka modyfikowanego, dopasowanego do jego bieżących potrzeb.

Aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i rozwoju brzuszka, dołącz do Akademii Zdrowego Brzuszka na www.bebiklub.pl!

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

^[1] J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa. Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 272-273.

^[2]

Źródło zdjęcia: Chroma Stock